وقتی کمیسیون مستقل انتخابات به صورت رسمی اعلام کرد که استفاده از دستگاههای بیومتریک رأیدهندگان در انتخابات پارلمانی کشور را به تصویب رسانده است، گمانهزنیها و نگرانی از سوءمدیریت در خصوص اجراییشدن این فیصلهی کمیسیون بالا گرفت. با توجه به زمان اندکی که پس از تحویلدهی این دستگاهها به کمیسیون مستقل انتخابات تا روز برگزاری انتخابات باقی مانده بود، محتمل مینمود که استفاده از دستگاههای بیومتریک رأیدهندگان، در فاصلهی 20 روز مانده به برگزاری انتخابات، با چالشهای فنی روبهرو شود. از سوی دگر، شرکت فروشندهی این دستگاهها، به کمیسیون انتخابات پیشنهاد نموده بود که در کنار فراهم کردن دستگاهها، یکبستهی مفصل خدماترسانی در خصوص شیوهی استفاده از دستگاهها، حمایتهای فنی جانبی و مکمل، آموزشدهی کارمندان کمیسیون و اتصال این دستگاهها به خدمات انترنتی در سراسر افغانستان را نیز ارایه میکند. کمیسیون اما، از پذیرش این پیشنهاد سرباز زد و به صرفا تحویلگیری دستگاهها بدون هیچ نوع خدمات جانبی دگر که استفادهی درست و بهینه از آن را تضمین میکرد، بسنده کرد.
غایت استفاده از دستگاههای بیومتریک رأیدهندگان در انتخابات، جلوگیری از تقلب، صیانت از آرای واقعی و پاک مردم و تسهیل در روند رأیگیری از شهروندان افغانستان بود. بهدلیل امتناع کمیسیون از پذیرش بستهی خدماتی پیشنهادی شرکت فروشندهی دستگاههای بیومتریک در خصوص استفادهی مؤثر از این دستگاهها، بیومتریک رأیدهندگان در دو روز انتخابات اما، در کنار دگر موارد مختلکننده، به یک چالش جدی در روند رأیگیری از شهروندان تبدیل شد. در تعداد قابل توجهی از مراکز رأیگیری در سراسر کشور، دستگاههای بیومتریک به حد کافی چارج نداشت، کارمندان کمیسیون به شیوهی استفاده از این دستگاهها مسلط نبودند، دستگاهها عیبهای تخنیکی داشت یا در مناطقی مثل غرب و شمال کابل، استفاده از این دستگاهها به دلیل هجوم گستردهی رأیدهندگان به مراکز رأیدهی که ظرفیت اندکی داشت، به طولانی شدن پروسهی رأیگیری و احتمالا کشانده شدن انتخابات به چندمین روز منجر میشد. در نخستین روز انتخابات و در جریان رأیدهی شهروندان، کمیسیون انتخابات فیصله کرد که مردم میتوانند در محلاتی که دستگاههای بیومتریک دچار نواقص فنی است، رأی بدهند و بر مبنای این فیصله که به صورت عمومی منتشر شد، آرای بیومتریک نشده، اعتبار قانونی دارد.
اکنون و پس از سوءمدیریت غیرقابل انکار و آشکاری که کمیسیون انتخابات در خصوص مدیریت درست انتخابات مرتکب شد، کمیسیون شکایات انتخاباتی اعلام کرده است که آرای بیومتریکنشده باطل شده و از اعتبار ساقط خواهد شد. احتمالا کمیسیون شکایات انتخاباتی در راستای تلطیف و جبران خطاهای مدیریتی کمیسیون انتخابات در خصوص آرای شهروندان افغانستان، به چنین تصمیمی رسیده باشد اما به آشکارا نمیتوان از اشکالات این تصمیم اگر در پی حفاظت از آرای واقعی و پاک مردم باشد، چشم پوشید. با این فیصلهی کمیسیون شکایات انتخاباتی، آرای تعداد قابل توجهی از شهروندان که به تبعیت از فیصلهی کمیسیون مستقل انتخابات در جریان نخستین روز رأیدهی، بدون بیومتریک به صندوقها ریخته شد، از اعتبار ساقط میشود و این خود به معنای محروم کردن بخش وسیعی از شهروندان افغانستان از حق رأیشان است. کمیسیون شکایات انتخاباتی نباید تر و خشک را با هم بسوزاند. اگر تصمیم کمیسیون شکایات انتخاباتی در خصوص باطل کردن آرای بیومتریک نشده، نه از سر تصامیم و مصالح سیاسی که در راستای حراست از آرای واقعی و پاک مردم افغانستان باشد، منطقا آرای واقعی و پاک اما بیومتریکنشده نباید از اعتبار ساقط شود زیرا این آرا، به تأسی و تبعیت از فیصلهی کمیسیون مستقل انتخابات در نیمههای روز 28 میزان، بدون بیومتریک به صندوقها ریخته شد. در صورتی که این تمیز ضروری برای خارج کردن آرای ناپاک از آرای پاک لحاظ نشود، در خصوص آرای واقعی، پاک و بیومتریکنشدهی بخش وسیعی از شهروندان، چه نهادی پاسخگوست؟