آیا در غزنی قرار نیست انتخابات برگزار شود؟

همزمان با آغاز ثبت‌نام نامزدان انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی‌ها در سراسر افغانستان، کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید تاکنون در هیچ یک از ولسوالی‌های ولایت غزنی مواد انتخاباتی انتقال داده نشده و روند ثبت‌نام رأی‌دهندگان نیز در این ولسوالی‌ها آغاز نگردیده است.

علاوه بر این، از مدت یک ماه به این طرف دفتر کمیسیون انتخابات در ولایت غزنی از سوی معترضان مسدود شده و کارمندان این اداره اجازه ندارند دروازه‌ی کمیسیون انتخابات را در این ولایت باز کنند و یا مواد انتخاباتی را به بیرون از دفتر به مراکز ثبت‌نام و ولسوالی‌ها انتقال دهند.

براساس آمار کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در ولایت غزنی 406 مرکز ثبت‌نام رأی‌دهندگان تثبیت شده است. در حال حاضر هیچ مرکز ثبت‌نام رأی‌دهندگان در ولسوالی‌های این ولایت فعال نیست و براساس اطلاعاتی که روزنامه‌ی اطلاعات روز از گفت‌وگو با منابع مختلف به‌دست آورده، شماری از مراکز در شهر غزنی به‌دلیل نرسیدن مواد انتخاباتی مسدود شده است.

براساس اطلاعاتی که کمیسیون انتخابات افغانستان ارایه کرده است، تاکنون بیش از 3 میلیون نفر در سراسر افغانستان ثبت‌نام کرده‌اند. از این میان در ولایت غزنی 19 هزار و 261 نفر از 25 حمل تا اول جوزا ثبت‌نام کرده‌اند. این افراد شامل 12 هزار و 61 نفر مرد، 7 هزار و 86 نفر زن، 40 نفر کوچی و 74 نفر اهل هنود و سک‌اند.

بستن دفتر کمیسیون

در هفته‌های اخیر ناامنی در چندین ولسوالی ولایت غزنی و حومه‌های مرکز این ولایت گسترش یافته و چندین ولسوالی چندین بار میان نیروهای دولت و طالبان دست‌به‌دست شده است. در کنار این طالبان تا نزدیکی‌های مرکز شهر غزنی پیشروی کرده‌اند.

گسترش ناامنی برگزاری انتخابات را نیز در ولایت غزنی با چالش مواجه کرده است. اکنون شماری از باشندگان ولایت غزنی استدلال می‌کنند که ناامنی باعث شده تا آنان از شرکت در انتخابات محروم گردیده و نمی‌توانند از حق شهروندی شان استفاده کنند. آنان برای حل این مشکل خواهان آوردن تغییرات در نظام انتخاباتی‌اند.

معترضان در ولایت غزنی خواهان حوزه‌یی شدن انتخابات پارلمانی‌اند. آنان در اوایل ماه ثور سال جاری در برابر دفتر کمیسیون انتخابات خیمه‌ی تحصن برپا کرده و از حکومت و کمیسیون مستقل انتخابات می‌خواهند انتخابات را در غزنی حوزه‌یی بسازند تا عدالت در آن‌جا تأمین شود.

این اعتراض درحالی شکل گرفته است که در انتخابات پارلمانی 1389 از سراسر ولایت غزنی 11 وکیل هزاره به پارلمان راه‌یافتند و نامزدان دیگر به‌دلیل موجودیت چالش‌های امنیتی نتوانستند آرای کافی به‌دست بیاورند.

مولوی اسماعیل روحانی، رییس شورای علمای غزنی و یکی از معترضان می‌گوید که در هشت سال گذشته اقوام پشتون و تاجیک از امکانات دولت محروم مانده و در پارلمان هیچ نماینده نداشته‌اند. او می‌گوید 11 کرسی پارلمان غزنی به هزاره‌ها رسیده و این نمایندگان از چند ولسوالی معدود اند.

او در گفت‌وگو با روزنامه‌ی اطلاعات روز دلیل اعتراضات‌شان را این‌گونه بیان کرد: «از یک طرف جنگ سر ما تحمیل است، مناطق ما ناامن است. از طرف دیگر دولت برای ما بهانه جور می‌کند که در مناطق دور دست یا ولسوالی‌ها انتخابات شدنی نیست چون امنیت نیست.»

او استدلال می‌کند که تأمین امنیت مسوولیت دولت است و باید زمینه‌ی برگزاری انتخابات و شرکت مردم در آن را نیز دولت فراهم کند. آقای روحانی گفت که چون دولت ناتوان است و ولایت غزنی نیز یک حوزه، معترضان خواهان حوزه‌یی شدن انتخابات اند زیرا آنان می‌خواهند تمامی باشندگان غزنی خود را در پارلمان ببینند.

آقای روحانی افزود: «ما متعصب نیستیم و نه مشکل شخصی با قوم و مذهب خاص داریم. ما همه برادریم اما دولت بین ما تفرقه و تعصب می‌اندازد. ما حالا مجبور شده‌ایم که صدای خود را بلند کنیم که حق برادران اهل سنت را که تلف شده، بگیریم.»

این معترضان درحالی خواهان حوزه‌یی شدن انتخابات در ولایت غزنی‌اند که چندی پیش کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان اعلان کرد که هر ولایت در انتخابات پیش‌رو یک حوزه است و برای اهل هنود و کوچی‌ها کل افغانستان یک حوزه.

این کمیسیون در اعلامیه‌یی گفته است که در ماه حوت سال 1395 گزارش مطالعات خود را در مورد حوزه‌های انتخاباتی به ریاست‌جمهوری ارسال کرده بود. این کمیسیون گفته که به‌دلیل محدودیت قانونی و با توجه به حکم ماده 36 قانون انتخابات، «بنابر محدودیت زمانی مشوره داده شده است که حوزه‌های انتخاباتی مبنی بر هر ولایت منحیث یک حوزه انتخاباتی اجرائات گردد.»

معترضان در غزنی افزون بر حوزه‌یی شدن انتخابات خواهان برچسپ زدن در کاپی شناسنامه‌ها و تمدید ثبت‌نام رأی‌دهندگان تا روز برگزاری انتخابات‌اند. آنان استدلال می‌کنند که مناطق‌شان از سوی مخالفان مسلح زیر تهدید است و اگر درشناس‌نامه‌های‌شان برچسپ زده شود، امنیت‌شان به خطر می‌افتد.

این درخواست در حالی مطرح است که نصب برچسپ در کاپی شناس‌نامه‌ها باعث دودستگی اعضای کمیسیون انتخابات نیز گردیده‌ است. در کنار این ریاست‌جمهوری افغانستان نیز متهم به دخالت در کار کمیسیون انتخابات شده و ادعا شده است که ریاست‌جمهوری از اعضای کمیسیون انتخابات خواسته تا طرح نصب برچسپ در کاپی شناسنامه‌ها را تایید کند. پیشتر شماری از اعضای کمیسیون انتخابات گفته بودند که رییس جمهور غنی آنان را تهدید کرده که اگر با طرح نصب برچسپ در کاپی شناسنامه‌ها مخالف‌اند، استعفا بدهند؛ اتهامی که از سوی ریاست‌جمهوری رد شده است.

طرح حوزه‌یی شدن

معترضان در غزنی خواهان تغییر در سیستم انتخابات‌اند و می‌گویند در ولایت غزنی باید انتخابات حوزه‌یی باشد. این معترضان می‌گویند اگر به این خواسته‌ها پاسخ مثبت داده نشود، آنان انتخابات پیش‌رو را تحریم می‌کنند.

ناظر حسین نبی‌زاده، سرپرست دفتر کمیسیون انتخابات در ولایت غزنی می‌گوید کمیسیون انتخابات از تاریخ 6 ثور تاکنون از سوی معترضان بسته شده است. او در گفت‌وگو با روزنامه‌ی اطلاعات روز گفت که به معترضان گفته شده که حوزه‌یی ساختن انتخابات از صلاحیت دفتر غزنی و کمیسیون نه بلکه از صلاحیت رییس‌جمهور است اما معترضان خیمه‌ی خود را در مقابل دفتر کمیسیون برپا کرده و مانع کار کمیسیون‌اند.

آقای نبی‌زاده گفت که معترضان طرح مشخص و مطابق قانون ندارند و تاکنون در این مورد طرح خود را با دفتر کمیسیون انتخابات غزنی شریک نساخته‌اند. او گفت: «فقط می‌گویند ما حوزه‌یی می‌خواهیم. با یک تعدادشان صحبت کرده‌ام و گفته‌ام که حداقل شما باید از حوزه‌یی بودن انتخابات یک تعریف داشته باشید. اما متأسفانه این‌ها تاکنون یک چیز مشخص ارایه نکرده‌اند.»

اما مولوی اسماعیل روحانی می‌گوید معترضان طرح مشخصی دارند و براساس این طرح آنان می‌خواهند ولایت غزنی به 11 حوزه تقسیم شود و از هر حوزه‌ی انتخاباتی یک نماینده به پارلمان راه یابد.

او گفت: «تعادل قومی و انصاف و عدالت در نظر گرفته نشده است. پس از این باید انصاف و تعادل در نظر گرفته شود. در تشکیل انتخابات تغییر بیاید. انتخابات حتماً باید حوزه‌یی شود. ما یازده پست داریم. انتخابات در غزنی باید در 11 حوزه صورت بگیرد.»

بحث حوزه‌یی شدن انتخابات درحالی در غزنی این روزها باعث بسته شدن کمیسیون انتخابات شده که بحث کوچک‌سازی حوزه‌های انتخابات در هفته‌ی گذشته از سوی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان رد شد. این کمیسیون گفته است که براساس قانون لوایح، طرزالعمل‌ها، قوانین و سایر مقرره‌های مربوط به انتخابات باید حداقل 180 روز پیش از زمان برگزاری انتخابات تغییر کند.

بسته شدن مراکز

اطلاعاتی که روزنامه‌ی اطلاعات روز به آن دست یافته نشان می‌دهد که در یک ماه گذشته کارمندان کمیسیون انتخابات در غزنی نتوانسته حتا یک ورق از مواد ثبت‌نام را که در گدام کمیسیون انتخابات غزنی موجود است، استفاده کنند. افزون بر این هیچ کارمند این اداره در مدت یک ماه گذشته نتوانسته به دفتر کمیسیون وارد شود.

بسته بودن دفتر کمیسیون و عدم دسترسی کارمندان آن به مواد ثبت‌نام باعث شده است که شماری از مراکز ثبت‌نام رأی‌دهندگان در شهر غزنی مسدود شود. هرچند رقم دقیق این مراکز روشن نیست اما دفتر کمیسیون انتخابات در غزنی و رییس عملیات ساحه‌یی کمیسیون مستقل انتخابات تأیید می‌کنند که تاکنون مواد ثبت‌نام به هیچ‌یک از ولسوالی‌های غزنی انتقال داده نشده و شماری از مراکز فعال نیز بسته شده است.

زمری قلم‌یار، رییس عملیات ساحه‌یی کمیسیون انتخابات افغانستان که روز گذشته در مجلس نمایندگان صحبت می‌کرد، گفت «وقتی مواد این مراکز ختم می‌شود، این مراکز بسته می‌شود چون دفتر ما نمی‌تواند اکمال کند.» او با ابراز نگرانی از بسته بودن دفتر کمیسیون انتخابات در ولایت غزنی افزود که در صورتی که دفتر ولایتی غزنی هرچه زودتر فعال نشود، کمیسیون نمی‌تواند مرحله‌ی سوم روند ثبت‌نام را در وقت معین آغاز کند.

براساس اطلاعاتی که روزنامه‌ی اطلاعات روز به آن دست یافته، 48 مرکز در ولسوالی‌های ولی محمدشهید، واغظ، ده‌یک، جغتو، اندر، زنه‌خان، قره‌باغ، گیرو، اجرستان و ناوه به‌کلی مسدود است. این مراکز به‌لحاظ سطح تهدیدات امنیتی در درجه‌ی چهارم یا سیاه قرار دارند. 37 مرکز دیگر در ولسوالی‌های ولی محمدشهید، واغظ، ده‌یک، اندر، زنه‌خان، رشیدان، قره‌باغ، گیرو، آب‌بند، گیلان، اجرستان و ناوه در درجه‌ی سوم یا سرخ قرار دارند.

ناظرحسین نبی‌زاده، سرپرست دفتر کمیسیون انتخابات در غزنی می‌افزاید که با تمام مشکلاتی که در غزنی وجود دارد، کمیسیون تلاش کرده که روند ثبت‌نام را فعال نگه‌دارند و در حال حاضر شماری از مراکز نیز در شهر غزنی فعال‌اند. او گفت: «بعضی مراکزهایی که بسته شده، مشکلات امنیتی هم بوده. در بعضی موارد مواد هم نداشتیم. مشکلات امنیتی در غزنی بسیار جدی است.»

سرپرست دفتر کمیسیون انتخابات در غزنی می‌گوید وقتی کارمندان کمیسیون دفتر نداشته باشند، نمی‌توانند به کارشان ادامه بدهند. او گفت که در مدت یک ماه کارهای کمیسیون بسیار عقب افتاده، آموزش کارمندان انجام نشده و مواد انتخابات هم انتقال پیدا نکرده است.

اکنون که ثبت‌نام نامزدان پارلمان و شوراهای ولسوالی‌ها شروع شده، دفتر کمیسیون انتخابات در غزنی مسدود است. آقای نبی‌زاده می‌گوید در این مورد نمی‌تواند چیزی بگوید زیرا در یک ماه کمیسیون در غزنی نتوانسته کار کند.

از سویی هم او از عدم همکاری حکومت محلی غزنی در حل مشکل به‌میان آمده انتقاد می‌کند و می‌گوید که همکاری که کمیسیون بتواند در نتیجه‌ی آن کارش را شروع کند، مواد را به ولسوالی‌ها انتقال بدهد و کمیسیون برای ثبت‌نام نامزدان آمادگی داشته باشد، صورت نگرفته است.

کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان دیروز اعلام کرده که قرار است امروز (یکشنبه) دو تن از اعضای کمیسیون انتخابات به ولایت غزنی بروند و با معترضان صحبت کنند. رییس عملیات ساحه‌یی این کمیسیون در مجلس نمایندگان گفت که اعضای کمیسیون به غزنی می‌روند، اگرچه او گفته نمی‌تواند که آنان بتوانند مشکل را حل کنند اما این هیأت گزارش خود را به نمایندگان مجلس و حکومت ارایه خواهد کرد.