در بحبوحه‌ی برگزاری پنجمین دور مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان در دوحه، پایتخت قطر شماری از چهره‌های سیاسی و مقام‌های بلندپایه‌ی دولتی در کابل می‌گویند که جبهه‌ی مقاومت و احزاب سیاسی، عمده‌ترین مشکل دولت امارات اسلامی در گذشته بوده است و لذا در مذاکرات جاری صلح، آنان باید سهیم شود.
محمدیونس قانونی، معاون پیشین ریاست‌جمهوری کشور دیروز (شنبه، ۱۸ حوت) در مراسم پنجمین سالگرد وفات محمدقسیم فهیم، معاون پیشین ریاست‌جمهوری کشور گفت که بحث چگونگی صلح هم‌اکنون قویا در بین مردم افغانستان مطرح است: «مشکل اصلی در افغانستان تنها طالب نیست، داعش، القاعده و همه‌ی جریان‌های تروریستی در کنار طالبان در افغانستان نیز معضل اند، اما عمده‌ترین مشکل را با طالب جبهه‌ی مقاومت به دوش کشید. اکنون در صلحی که در آن حوزه‌ی مقاومت حضور نداشته باشد، آن صلح، صلح پایدار و عادلانه را عینیت نمی‌بخشد.»
جبهه‌ی مقاومت علیه طالبان (ائتلاف شمال) در زمستان سال ۱۳۷۴ خورشیدی پس از تصرف کابل به دست طالبان، به عضویت احزاب جمعیت اسلامی، جنبش ملی، وحدت اسلامی، حرکت اسلامی و اتحاد اسلامی افغانستان تشکیل شد. دلیل اصلی تشکیل این ائتلاف مبارزه‌ی نظامی با گروه طالبان خوانده می‌شود که احزاب عضو آن هنوز هم یا به صورت واحد و یا هم به صورت چند حزب سیاسی در کشور فعالند.
«صلح عادلانه برای ما اولیت دارد»
عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی می‌گوید که صلح عادلانه برای حکومت وحدت ملی و مردم افغانستان اولیت دارد. به گفته‌ی رییس اجرایی کشور، در صلح باید به «صحنه‌های هدف‌قراردهی مردم از سوی مخالفان مسلح» نقطه‌ی پایان گذاشته شود و آرامش در افغانستان حاکم شود.
او گفت که برای دست‌یابی به این صلح، ایجاب می‌کند که رهبران سیاسی کشور در راستای منافع بزرگ ملی کشور گردهم آیند و راه را برای یک زندگی صلح‌آمیز برای مردم افغانستان آزاد سازند.
آقای عبدالله افزود در صورتی که بزرگان و رهبران سیاسی کشور با احساسات، حسد و کینه با هم برخورد کنند، منافع بزرگ ملی مردم افغانستان که روند صلح یکی از آن‌هاست، راهش را گم خواهد کرد و باید بزرگان سیاسی کشور با وحدت و همدلی ثابت کنند که به ارزش‌های جهاد، مقاومت و ارزش‌های مردم افغانستان باورمندند.
از سویی او با اشاره به حمله بر مراسم بزرگداشت از بیست‌وچهارمین سال‌روز ترور عبدالعلی مزاری، شهید وحدت ملی در غرب کابل گفت: «صلح را کسانی برهم می‌زنند که جنگ‌افروزی می‌کنند و به ندای صلح مردم افغانستان جواب رد می‌دهند. آنانی که کشتار می‌کنند، مسئولیت جنایت‌ها را تحت عناوین و نام‌های مختلف بر عهده می‌گیرند، بازهم مسئولیت متوجه یک گروه (طالبان) است.»
رییس اجرایی کشور همین طور افزود که افغانستان در آن روزی آزاد خواهد بود که
گروه‌های تروریستی در آن جا نداشته باشد و شهروندان کشور در صلح با هم زندگی کرده
بتوانند.
در همین حال حامد کرزی، رییس‌جمهوری پیشین کشور نیز با تحمیلی‌خواندن جنگ در کشور
گفت: «تلاش کنیم که صلح کشور یک کوشش حقیقی
و قوی ملی شود و به صلحی بینجامد که در آن حاکمیت و اقتدار ملی تمثیل و زنان،
جوانان و مردم افغانستان به آرزوهای بهتر
زندگی خود برسند.»
او با اشاره به برگزاری نشست صلح در مسکو با حضور شماری از چهره‌های سیاسی کشور و احزاب گفت که در این نشست دیده شد که هیچ کسی در افغانستان جنگ نمی‌خواهند. آقای کرزی افزود که او از هرنوع تلاش برای صلح افغانستان «قویا» حمایت می‌کنند.
رییس‌جمهوری پیشین کشور که در دوران ریاست‌جمهوری‌اش همواره طالبان را به «برادران ناراضی» خطاب می‌کرد، گفت که در نشست مسکو دیده شد که او تنها نیست، بلکه همه «برادر» طالبان اند.
همچنان عبدالرب رسول سیاف، از رهبران جهادی کشور در این نشست گفت هر کسی که در راه صلح کوشش کرده است، از آنان تقدیر می‌کند، اما به گفته‌ی او صلحی پسندیده است که به «خیر و عزت افغانستان» باشد و بتواند جنگ را قطع کند و در آرامش افغانستان مؤثر واقع شود.
به گفته‌ی آقای سیاف باید در جریان مذاکرات صلح، دولت و مردم افغانستان باید دخیل شوند. او افزود: «ما مردم افغانستان همان طوری که مردانه‌وار در سنگر مقاومت کردیم و به دفاع از دستاوردهای بعد از مقاومت ایستادیم، امروز مردانه وارد میدان صلح می‌شویم.»
آقای سیاف افزود که افغانستان سه مرحله‌ی جهاد، مقاومت و دولت و ملت‌سازی را پشت سر گذاشتانده است و اکنون در مرحله‌ی چهارم که مرحله‌ی صلح است، قرار دارد. به گفته‌ی او، در این مرحله تلاش شود که «به جای صدای تفنگ، صدای آشتی و دوستی از حنجره‌ها» بلند شود.
«در صلح به ملاشاهی و امارت طالبانی بر نمی‌گردیم»
محمدکریم خلیلی، رییس شورای عالی صلح کشور نیز در مراسم پنجمین سالگرد وفات مارشال فهیم گفت که صلح عزت‌مند خواست مردم افغانستان است و این صلح باید برای هر دو طرف عزت‌مندانه باشد: «صلح که عزت‌مندانه نباشد، به هیچ وجه پیاده نخواهد شد. ما بر نمی‌گردیم به ملاشاهی و امارت طالبانی و این را هم توقع نداشته باشیم که ما از آن‌ها بخواهیم که تسلیم شود. صلح میکانیزم معقول و منطقی می‌خواهد که دو طرف با آن، توافق کنند و بر اساس آن یک صلح عزت‌مندانه و پایدار را در کشور پیاده کنیم.»
او همچنان تأکید کرد که نه طالبان خواب «امارات طالبانی را ببنند و نه حکومت در برابر حرکت صلح‌خواهی بایستد و بلکه هر دو طرف در برابر صلح باید گردن بنهند.
آقای خلیلی افزود که در نظرسنجی که شورای عالی صلح در کشور انجام داده است، همه در افغانستان صلح می‌خواهند و خواستار ختم جنگ در کشورند. به گفته‌ی او، در شرایطی که هر روز در افغانستان در حدود ۲۰۰ شهروند کشور روزانه کشته می‌شوند، نباید با صلح برخورد شعارگونه شود، بلکه باید بر اساس یک اصول و میکانیزم خاصی، مذاکرات صلح انجام شود.
رییس شورای عالی صلح کشور همچنان از جریان گفت‌وگوهای صلح به عنوان یک فرصت استثنایی یاد کرده، گفت که این شورا به رهبری حکومت و طالبان این نکته را یادآوری می‌کند که صلح خواست مردم افغانستان است و از فرصت پیش‌آمده باید استفاده‌ی حداکثری شود.
در همین حال یونس قانونی نیز در این نشست گفت که «وجیبه‌ی مردم و چهره‌های سیاسی افغانستان» در شرایط فعلی صلح است و این صلح باید در حضور دولت افغانستان و با طرح مردم افغانستان برای مردم افغانستان صورت گیرد: «دولت نهاد رسمی افغانستان است و هیچ صلحی بدون حضور دولت عملی نیست. به این منظور این صلح باید تعریف‌شده، واضح و روشن باشد، نه این‌که در تاریکی و دور از مردم افغانستان انجام پذیرد.»
این در حالی است که دور پنجم گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان از ده روز پیش به این طرف در دوحه‌ی قطر، پشت دروازه‌های بسته در جریان است. گفته می‌شود که پیش‌نویس ابتدایی یک توافق‌نامه میان دو طرف در این دور گفت‌وگوها آماده شده و ممکن است روی آن توافق صورت گیرد.