- نجیب‌الله سعادت
روز دوشنبه‌ی هفته قبل، سه پایه برق صادراتی ایران به هرات، در نتیجه‌ی توفان شدید در منطقه‌ی کهسان هرات واژگون شد. حالا بیشتر از نصف جمعیت حدودا سه میلیونی هرات بدون برق هستند. ساکنان هرات که روزهای سرد زمستان را با سختی پشت سر می‌گذارند، از شرکت برشنا انتقاد می‌کنند که چرا نتوانسته در جریان 9 روز، سه پایه برق را ترمیم کند. مسئولان شرکت برشنا در پاسخ می‌گویند که به دلیل نداشتن امکانات، ترمیم پایه‌ها زمان‌گیر بوده است.
شرکت برشنا گفته که تیم فنی این شرکت در ساحه حضور دارد و به ساکنان این ولایت وعده داد که تیم فنی این شرکت کار نصب و مونتاژ آخرین دکل را انجام داده و براساس براورد مهندسان این شرکت، قرار است عصر امروز (چهارشنبه 17 دلو) برق 132 کیلوولتی ایران به هرات دوباره وصل شود.
محمد‌طاهر عارف، رییس شرکت برشنا در هرات، می‌گوید که در کنار نداشتن امکانات کافی، سردی هوا و بارش باران و برف سبب کندی روند ترمیم این پایه‌ها شده است: «۱۵۰ نفر از کارمندان این شرکت، شب و روز در هوای سرد مشغول ترمیم پایههای تخریب شده هستند و این اداره از تمام توانش برای ترمیم این پایه‌ها و وصل شدن برق به هرات استفاده می‌کند.»
به گفته‌ی شرکت برشنا، حدود 150 کارمند این شرکت در ساحه حضور دارند و در اثر واژگون شدن یک دکل برق، یک تن از کارمندان این شرکت کشته و یک تن دیگر هم زخمی شده است.
ده روز در تاریکی
محمد اسلم یکی از ساکنان هرات می‌گوید که به دلیل قطع برق، کودکانش سرما خورده‌اند و خودش نیز به مشکل مالی برخورده است.
غوث الدین نیز می‌گوید که در نبود برق مجبور شده برای گرمایش خانه‌اش پول زیادی هزینه کند: «از روزی که برق قطع شده تا حالا ۲۵۰۰ افغانی ذغال خریدم. من یک کارگرم و توان مالی ندارم. غم ما بی‌چاره‌ها را کسی نمی‌خورد.» او با انتقاد از شرکت برشنا می‌گوید که تعمیر و بازسازی سه پایه برق سه روز بیشتر وقت لازم ندارد و حالا به ده روز کشیده است.
خسارات هنگفت مالی
قطع شدن برق وارداتی هرات از ایران در اوج سرمای زمستان، به اضافه‌ی مشکلات دیگر، چرخ‌کار شهرک صنعتی هرات را نیز از کار انداخته است و میلیونها افغانی به صنعت‌گران خسارت وارده کرده است.
حمید‌الله خادم رییس اتاق‌های صنایع و معادن هرات می‌گوید که پس از قطع شدن برق صادراتی ایران به هرات، شرکت صنعتی خوابیده و صنعت‌گران میلیونها افغانی زیان دیده‌اند. به گفته‌ی وی ده‌ها شرکت و کارخانه‌ی تولیدی در این شهرک به دلیل نبود برق از کار باز مانده و در صورتی که این روند ادامه پیدا کند میزان خسارات مالی هر روز بیشتر می‌شود.
آقای خادم می‌گوید که تا هنوز میزان دقیق خسارات مالی ناشی از قطع برق مشخص نشده اما میزان خسارات احتمالی به بیش از ده میلیون افغانی می‌رسد. او از شرکت برشنا می‌خواهد که به زودترین فرصت ممکن برق را وصل کند و آمادگی لازم برای پیش‌گیری چنین حوادثی را از قبل داشته باشد.
درهمین حال ساکنان هرات از عدم برابری در توزیع برق ترکمنستان نیز شاکی اند. به باور آن‌ها شرکت برشنا، برنامه‌ی منظمی در توزیع عادلانه‌ی برق ترکمنستان ندارد.
افضل محمدی ساکن کارته گلخانه هرات می‌گوید که پس از قطع شدن برق ایران، تاکنون یک‌بار برق ترکمنستان به مدت ۳ ساعت به آن‌ها رسیده است. او از شرکت برشنا می‌خواهد، در مواقعی که برق ایران یا ترکمنستان قطع می‌شود، مقدار برق باقی مانده را به گونه‌ی برابر برای ساکنان این ولایت توزیع کند.
محمد‌رفیق محمودی، مسئول مطبوعاتی اداره شرکت برشنا در هرات، می‌گوید که این شرکت براساس برنامه‌ریزی منظم، برق ترکمنستان را به گونه‌ی عادلانه میان مشترکان‌اش توزیع می‌کند. او افزود که کار ترمیم پایههای برق به مرحله‌ی نهایی رسیده و عصر پنج‌شنبه یا روز جمعه‌ی همین هفته، جریان برق به هرات دوباره وصل می‌شود.
برق هرات از دو کشور ترکمنستان و ایران وارد می‌شود و همه‌ساله جریان برق در فصل سرما دچار اختلال و قطع کامل می‌شود.
بند سلمای هرات نیز که ۳۰۰ میلیون دالر هزینه برداشته است،۴۲ میگاوات برق تولید می‌کند که در موارد اضطراری از آن استفاده می‌شود.