آتشسوزی در یک مجتمع تجاری در مندوی کابل، سومین آتشسوزی بزرگی ست که در جریان امسال در شهر کابل اتفاق افتاده است. این آتشسوزی ساعت هفت بامداد روز یکشنبه آغاز شد و تا پس از چاست ادامه داشت. دکانداران این مجتمع میگویند که حدود 300 دکان کوچک و بزرگ در این آتشسوزی، سوخته است. هنوز از میزان خسارات مالی و علت این آتشسوزی، معلوماتی در دست نیست.
اتاق تجارت و صنایع گفته که در این آتشسوزی، صدها میلیون افغانی به تاجران خسارت وارد شده است. شماری از شاهدان، علت آتشسوزی را اتصال برق میگویند. به گفتهی آنها، آتشسوزی حدود ساعت 7 بامداد از طبقهی سوم این مرکزی تجاری شروع شد و تا رسیدن آتشنشانها به دیگر طبقههای آن گسترش یافت. این مرکز خردهفروشی ویژهی لوازم پلاستیکی و کفش است.
ایاز، از مغازهداران این مجتمع میگوید که آتشنشانها دیر رسیده و تمام اموالش سوخته است.
سید نظامالدین پاچا، رییس ادارهی آتشنشانی به روزنامه اطلاعات روز گفت که هیأتی تعیین شده تا خسارات و علت آتشسوزی را بررسی کند. آقای پاچا افزود که گروه آتشنشانی با اقدام فوری از انتشار آتش به ساختمانهای همجوار جلوگیری کرده است.
هر آتشسوزی که اتفاق میافتد، ادارهی آتشنشانی کابل معیاری نبودن ساختمانها و نبود وسایل ضد آتشسوزی در فروشگاهها را از چالشهای بزرگ عنوان میکند.
مندوی کابل با کوچههای تنگ و تو درتو از بزرگترین مرکز فروش افغانستان است که کالاها از آنجا به تمام افغانستان توزیع میشود. بیشتر ساختمانهای مندوی کابل غیرمعیاری ساخته شده و در اکثر این ساختمانها وسایل ضد آتشسوزی تعبیه نشده است. اکثر کوچههای مندوی کابل ظرفیت عبور موتر را ندارند و به سختی میشود یک کراچی دستی را از آن عبور داد.
کارشناسان افزون بر غیرمعیاری بودن ساختمانها، نبود مراکز آتشنشانی کافی در شهر کابل را از عوامل عمدهی مهار نشدن به موقع آتش عنوان میکنند. به باور این کارشناسان ایستگاههای آتشنشانی موجود در شهر کابل، ساحات بیش از معیار تعیین شده را تحت پوشش قرار میدهد و به همین دلیل آتشسوزیها به موقع مهار نمیشود. افزون بر این آتشنشانی کابل وسایل و امکانات پیشرفته و کافی در اختیار ندارد تا آتشسوزیها را به موقع مهار کند.
مدیریت آتشنشانی کابل که شهر کابل و ولسوالیهای آن را پوشش میدهد تنها ۹ ایستگاه آتشنشانی دارد که از جمله دو ایستگاه آن غیرفعال است.
ادارهی آتشنشانی کابل طبق تشکیلات سال ۱۳۹۶ خود، ۱۱۳ عراده وسایط آتشنشانی، کمکی و تیز رفتار دارد که از آن جمله تنها ۸۵ عرادهی آن فعال و قابل استفاده است. همچنان این اداره ۲۴۱ کارمند و مأمور آتشنشانی دارد.
براساس معیارها، ایستگاههای آتشنشانی نظر به ساحهی تحت پوشش و نفوس ایجاد میشود و هر ایستگاه آتشنشانی باید شعاع سه تا پنج دقیقه اطراف خود را پوشش دهد.
پیش از این کدام فروشگاهها آتش گرفته است؟
در ماه اسد سال ۱۳۹۵ فروشگاه بزرگ زدران در غرب کابل طعمهی آتش شد. آتشسوزی در این فروشگاه مزدحم حوالی ساعت ۱۰ صبح شروع شد، اما با گذشت هر ساعت آتشسوزی به طبقههای دیگر گسترش یافت و آتشنشانها نتوانستند آتش را تا فردای آن مهار کنند. علت این آتشسوزی مشخص نشد، اما دهها میلیون دالر به دکانداران و بازرگانان خساره وارد کرد. تاهنوز که از این آتشسوزی بیشتر از دو سال میگذرد، اما کار بازسازی فروشگاه زدران تکمیل نشده است. آن آتشسوزی تنها خسارت مالی در پی نداشت، بلکه جان یک نفر را گرفت و هفت نفر دیگر را زخمی کرد.
شهر کابل هر از گاهی شاهد آتشسوزی بوده، اما در ماههای اخیر آتشسوزیهای بزرگ در بخشهای مهم شهر از جمله ارگ ریاستجمهوری رخ داده است.
شام روز جمعه یازدهم عقرب امسال، در قلب کابل، جایی در نزدیکی ارگ ریاستجمهوری، وزارت مالیه و افغانستانبانک، شعلهی آتش میلیونها دالر را در مقابل چشمان مالکان آن دود کرد. این آتشسوزی مهیب در جادهی نادر پشتون، ناحیه دوم شهر کابل، دستکم ۱۲ ساعت ادامه داشت.
در آن آتشسوزی پنج فروشگاه «خیرخواه، اتفاق، کابل، زرنگار و انصاف» و نزدیک به هزار مغازه سوخت. از این فروشگاهها تنها آهنپاره و تلی از خاکستر بهجا ماند. به اساس برآورد کارشناسان آتشسوزی در بزرگترین مرکز فروش وسایل الکترونیک در افغانستان نزدیک به ۱۰۰ میلیون دالر خساره وارد کرده است.
در ۱۴ جدی امسال آتشسوزی در چهارراهی عبدالحق یک ساختمان مسکونی را در کام خود فرو برد. همچنان در این حادثه سه نفر کشته و ۴۶ نفر دیگر زخمی شدند. این آتشسوزی از یک تانک تیل در جوار ساختمان مسکونی آغاز شد و سپس به ساختمان گسترش یافت. در کنار خسارات جانی، این ساختمان و داروندار خانوادهها حریق شد. از آنجای که منشأ آتشسوزی تانک تیل گفته شد، به همین سبب آسیبدیدگان در یک تجمع اعتراضی خواستار توقف فعالیت تانکهای تیلی شدند که در نزدیکی منازل مسکونی ساخته شدهاند.
در ۲۷ جدی امسال بخشی از قصر گلخانهی ارگ، دفتر کار رییسجمهور غنی آتش گرفت، اما تاکنون علت و ابعاد این آتشسوزی روشن نشده است. آتشسوزی در ارگ ریاستجمهوری و عدم ارائه اطلاعات از چگونگی آن، باعث خلق شایعات مبنی به سوختن اسناد مهم موجود در این قصر و میز کار امانالله خان، شاه سابق افغانستان شد. بعداً هارون چخانسوری، سخنگوی ریاستجمهوری گفت که آتشسوزی در قصر گلخانه به زودی مهار شده و میز امانالله خان و اسناد مهم دولتی، آسیب ندیده است.
علت بیشتر آتشسوزیها و ابعاد خسارات وارده آن تا هنوز مشخص نشده است.