نتایج اولیه‌ی انتخابات پارلمانی ولایت غور در غرب افغانستان نشان می‌دهد که در بیش از 25 محل رای‌دهی در ولسوالی‌های دولت‌یار، شهرک و فیروزکوه، مرکز این ولایت بیش از 90 درصد مجموع آرای محلات رای‌دهی به طرز پرسش‌برانگیزی به نفع محمد‌ابراهیم ملک‌زاده، عطامحمد دهقان‌پور، گل‌زمان نائب، کرام‌الدین رضازاده و عبدالظاهر تمیم استعمال شده است.
بازشماری آرای این محلات نشان می‌دهد که کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان با آرای این محلات برخورد متناقض داشته است و صرف در مواردی شماری از اعضای این کمیسیون، نتایج چند محل محدود را باطل اعلام کرده‌اند.
علاوه بر این، اسنادی که اطلاعات روز به آن دست یافته است نشان می‌دهد که رقم آرای استعمال شده در روز انتخابات 28 میزان پس از بازشماری در مواردی به‌گونه‌ی پرسش‌برانگیزی افزایش یافته و یا محلات رای‌دهی خیالی ایجاد شده است.
از سوی دیگر در این سه منطقه، مشارکت رای‌دهندگان به‌ویژه زنان بالاتر از 95 درصد است و در مقایسه با ولسوالی‌های امن ولایت غور از جمله لعل و سرجنگل، مشارکت رای‌دهندگان نیز به‌گونه‌ی پرسش برانگیزی زیاد بوده است.
منابعی در کمیسیون مستقل انتخابات پرسش‌برانگیز بودن نتایج آرا در مناطق دولت‌یار، شهرک و فیروزکوه را تایید کرده و می‌گوید این آرا یا خیالی است و یا هم بدون بیومتریک به طور فرمایشی در صندوق ها ریخته شده است.
کمیسیون مستقل انتخابات در 13 قوس سال جاری نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی ولایت غور را اعلام کرد. براساس این نتایج، محمد‌ابراهیم ملک‌زاده، عطامحمد دهقان‌پور، گل‌زمان نائب، کرام‌الدین رضازاده، فاطمه کوهستانی و رقیه نایل از جمله نامزدانی اند که برنده اعلام شده‌اند.
فیروزکوه/ چغچران
آرای محلات رای‌دهی در مراکز رای‌دهی مسجد سنمای رخنه سفید، مکتب الندر، مکتب متوسطه پلو سرخ آموکی و لیسه میدان برهخانه، به‌گونه‌ی پرسش‌برانگیز به نفع کرام‌الدین رضازاده و گل‌زمان نائب استعمال شده است.
به‌گونه‌ی مثال در مرکز رای‌دهی مسجد سنمای رخنه سفید در یک محل زنانه با شماره 04، از مجموع 452 رای معتبر، کرام‌الدین رضازاده 440 رای گرفته است. عبدالظاهر تمیم، همایون خادم و گل‌فروز غفوری هر کدام یک رای، عزیزه افضلی دو رای و گل‌زمان نائب هفت را گرفته است. سایر نامزدان ولایت غور هیچ کدام قادر به کسب رای در این محل نشده است.
این درحالی است که در فورمه‌ی نتایج پیش از بازشماری، نتایج آرا مشابه است صرف با این تفاوت که همایون خادم در فورمه‌ی اولی رای ندارد ولی همایون حکیمی، نامزد شماره 25 توانسته یک رای به‌دست بیاورد. 444 رای دیگر نیز به‌نام کرام‌الدین رضازاده ثبت شده است و شش رای دیگر به‌نام گل‌زمان نائب.
در یکی از محلات رای‌دهی مرکز رای‌دهی لیسه میدان برهخانه نیز کرام‌الدین رضازاده از مجموع 447 رای معتبر، 446 رای کسب کرده و یک رای باقی مانده به نام گل‌زمان نائب ثبت شده است.
دولت‌یار
آرای انتخابات پارلمانی شماری از محلات رای‌دهی در ولسوالی دولت‌یار ولایت غور نیز به‌گونه‌ی پرسش‌برانگیزی به نفع عطامحمد دهقان‌پور استعمال شده است. بررسی فورمه‌های نتایج بازشماری آرای این ولسوالی نشان می‌دهد که بیش از نود درصد آرا در مواردی به نفع وی استعمال شده است.
به‌گونه‌ی مثال در یک محل زنانه با شماره‌ی 03 در مرکز رای‌دهی لیسه اتفاق سنگ شوره در مجموع 633 رای معتبر استفاده شده است. از این میان عطامحمد دهقان‌پور 629 رای و سیما جوینده و رقیه نایل هریک دو رای گرفته‌اند.
در همین مرکز رای‌دهی در محل زنانه با شماره 04 تمام آرای معتبر که در فورمه‌ی بازشماری 572 رای ثبت شده است، به نفع عطامحمد دهقان‌پور استعمال شده است.
در محل رای‌دهی مردانه با شماره 01 این مرکز نیز از مجموع 585 رای معتبر 577 رای به‌نام دهقان‌پور و شش رای به‌نام خدایار واقف و دو رای دیگر به‌نام حیدر‌علی اعتمادی ثبت شده است.
در مرکز رای‌دهی مکتب متوسطه دروازه نیز آرا به‌گونه‌ی پرسش‌برانگیز به‌نام عطامحمد دهقان‌پور استعمال شده است. در محل رای‌دهی مردانه با شماره 02 در این مرکز از مجموع 578 رای معتبر عطامحمد دهقان‌پور 561 رای به‌دست آورده و عزیزه افضلی شش رای، عبدالقادر امامی غوری و رقیه نایل هر کدام پنج رای و گل‌فروز غفوری یک رای به‌دست آورده است.
در محل زنانه با شماره 03 نیز از مجموع 593 رای معتبر، عطامحمد دهقان‌پور 577 رای کسب کرده و رقیه نایل هفت رای، عزیزه افضلی پنج رای، جنرال خدایار قدسی سه رای و عبدالقادر امامی غوری یک رای به‌دست آورده است.
در مرکز رای‌دهی لیسه «نرم ته» نیز اکثریت مطلق آرا به‌نام دهقان‌پور ثبت است. در محل زنانه با شماره 03 از مجموع 523 رای معتبر، 505 رای به‌نام دهقان‌پور، 13 رای به‌نام گل‌فروز غفوری، سه رای به‌نام عزیزه افضلی و یک یک رای به‌نام رقیه نایل و عبدالقدیر غفوری ثبت شده است.
در مرکز رای‌دهی مکتب لیسه «تیل بای نظر» نیز عطامحمد دهقان‌پور بیش از نود درصد آرای استعمال شده را کسب کرده است. در محل مردانه‌ی این مرکز با شماره 01 او از مجموع 598 رای معتبر، 576 رای گرفته، در محل زنانه‌ی این مرکز با شماره 02 نیز او از مجموع 593 رای معتبر، 557 رای به‌دست آورده است.
در مسجد علی‌بازار نیز عطامحمد دهقان‌پور از یک محل رای‌دهی زنانه با شماره 03 توانسته از مجموع 599 رای معتبر، 589 رای کسب کند. ده رای باقی مانده‌ی این مرکز به‌نام گل‌فروز غفوری ثبت شده است. در محل مردانه‌ی این مرکز نیز از مجموع 599 رای معتبر، 577 رای به‌نام دهقان‌پور، ده رای به‌نام جنرال خدایار قدسی و هفت رای به‌نام عبدالله هیواد ثبت شده است.
نکته‌ی جالب این است که در این دو محل سایر مشخصات فرمه در بخش اوراق رای‌دهی مشابه است. مثلاً برای هر محل 650 برگه فرستاده شده و در هر دو محل شش‌شش برگه باطل شده است. 599 رای در هر یک از این محلات استفاده است و بایستی 50 برگه‌ی دیگر استعمال ناشده باقی مانده باشد. در محل مردانه‌ی مرکز رای‌دهی علی بازار 50 برگه باقی مانده اما در محل زنانه 45 برگه؛ معلوم نیست پنج برگه‌ی دیگر کجا شده است درحالی که هیچ رای در این محل باطل نشده است.
شهرک
اطلاعات روز در جریان بررسی اسناد مربوط به نتایج بازشماری آرای ولایت غور دریافته است که در ولسوالی شهرک این ولایت نیز نتایج آرا به شکل پرسش‌برانگیزی درج سیستم شده است.
نتایج بازشماری آرا در مرکز رای‌دهی لیسه «تنگی هلمه» نشان می‌دهد که محمد‌ابراهیم ملک‌زاده بیش از نود درصد مجموع آرا را به‌دست آورده است. در محل زنانه با شماره 01 از مجموع 405 رای معتبر محمد ابراهیم ملک‌زاده 400 رای و رقیه نایل، مولوی دین‌محمد عظیمی، عبدالظاهر تمیم، کرام‌الدین رضازاده و عبدالقدیر غفوری هر یک، یک‌یک رای گرفته‌اند.
در محل زنانه‌ی همین مرکز با شماره 05 ابراهیم ملک‌زاده از مجموع 503 رای معتبر 502 رای به‌دست آورده و یک رای باقی مانده به‌نام عبدالظاهر تمیم ثبت شده است.
محلات خیالی
اسنادی که اطلاعات روز به آن دست یافته است، نشان می‌دهد که شماری از محلات رای‌دهی در ولایت غور وجود خارجی ندارد. علاوه بر این در شماری از محلات صندوق‌های رای یک روز پس از برگزاری انتخابات 28 میزان پر شده است.
براساس فهرستی که در دیتابیس کمیسیون انتخابات وجود دارد، مرکز رای‌دهی مسجد سنمای رخنه سفید در فیروز کوه چهار محل رای‌دهی دارد که دو محل آن مردانه و دو محل دیگر زنانه است. تعداد رای‌دهندگان این مرکز نیز یک هزار و 529 نفر درج سیستم شده است.
اما اسناد نشان می‌دهد که کرام‌الدین رضازاده از شش محل رای‌دهی این مرکز یک هزار 322 رای به‌دست آورده است. برخلاف دیتابیس کمیسیون، محلات شماره 05 و شماره 06 نیز رای دارد.
علاوه بر وجود محلات این چنینی، نتایج آرا پس از بازشماری به‌گونه‌ی پرسش‌برانگیزی تغییر کرده است. در مرکز رای‌دهی مسجد لوکه مزار، عبدالظاهر تمیم در محل رای‌دهی شماره 03 توانسته 500 رای کسب کند. رقم رای او در فورمه‌ی نتایج بازشماری آرا ثبت شده است. اما براساس ادعای خود وی و اسنادی که در اختیار اطلاعات روز گذاشته شده، 500 رای او در سیستم درج نشده است.
در یک مورد دیگر کرام‌الدین رضازاده توانسته 350 رای را در محل رای‌دهی شماره 01 در مرکز رای‌دهی مسجد سنمای رخنه سفید کسب کند. در قسمت پایانی فورمه‌ی بازشماری آرای این محل آمده است: «نوت: تمام آرای این محل به تاریخ 21/10/2018 یعنی 29 میزان استفاده گردیده است.»
همین آرا در دیتابیس کمیسیون انتخابات نه تنها ثبت شده است که از 350 رای به 440 رای رسیده است.
برخورد متناقض
براساس فقره‌ی چهارم ماده‌ی 87 قانون انتخابات، «اختصاص بیش از 80 درصد آرا در یک صندوق به نفع یک کاندید به تنهایی دلیل ارتکاب جرم شده نمی‌تواند. مگر این‌که اعتراض با دلایل و شواهد موجه مبنی بر ارتکاب جرم موجود باشد.»
این ماده‌ی قانون انتخابات هرچند در مورد استعمال بالاتر از هشتاد درصد آرا به نفع یک نامزد را شرح بیشتر نداده اما کمیسیون انتخابات با آرای محلاتی که بیشتر از هشتاد درصد به نفع یک نامزد استعمال شده، برخورد متناقض داشته است.
به‌گونه‌ی مثال آرای محل زنانه با شماره 04 در مرکز رای‌دهی لیسه اتفاق سنگ شوره به‌صورت کامل به نفع عطامحمد دهقان‌پور استعمال شده است. این آرا اما از سوی کمیسیون انتخابات پس از بازشماری معتبر دانسته شده و درج سیستم شده است.
در سوی دیگر اعضای کمیسیون مستقل انتخابات نتایج آرای محل مردانه با شماره 01 مرکز رای‌دهی سنمای رخنه سفید در فیروزکوه را باطل کرده‌اند. در این مرکز کرام‌الدین رضازاده 396 رای کسب کرده که نشان‌دهنده صد در صد آرای معتبر است.
در یک مورد دیگر نیز کمیسیون انتخابات نتایج آرای یک محل رای‌دهی با شماره 02 در مرکز رای‌دهی لیسه «نرم ته» در ولسوالی دولت‌یار را باطل اعلام کرده است. در این مرکز تمام 494 رای معتبر به‌نام عطامحمد دهقان‌پور استعمال شده است.
مقایسه‌ی آرا
مقایسه آرای رای‌دهندگان در محلات مختلف ولایت غور نتایج آرا در سه منطقه‌ی دولت‌یار، شهرک و فیروزکوه را نیز زیر سوال می‌برد. از سوی هم منابعی در کمیسیون انتخابات تایید کرده که مشارکت مردم، به‌ویژه زنان، در این مناطق ولایت غور آن‌قدر گسترده نبوده است.
اطلاعات روز برای چگونگی میزان مشارکت مردم نتایج آرای محلات مختلف ولسوالی لعل و سرجنگل ولایت غور را نیز بررسی کرده است. میزان مشارکت مردم، به‌ویژه زنان در این ولسوالی در مقایسه با دولت‌یار، شهرک و فیروزکوه بسیار کم است.
علاوه بر این میزان پراکندگی آرا در ولسوالی لعل و سرجنگل نیز به وضوح دیده می‌شود. در حالی که در سه منطقه‌یی که نتایج آرا در آن پرسش‌برانگیز است، آرا نه تنها پراکنده نیست بلکه چند شخص محدود رای گرفته‌اند.
به‌گونه‌ی مثال در مرکز رای‌دهی مکتب هیگل در ولسوالی لعل و سرجنگ در یک محل زنانه با شماره 03 به تعداد 600 برگه‌ی رای‌دهی فرستاده شده است. از مجموع این برگه‌ها 285 نفر در این محل رای داده و 342 برگه‌ی دیگر استعمال ناشده باقی مانده است. بالاترین رای در این محل 97 رای است که فاطمه کوهستانی به‌دست آورده و در کنار او 9 نامزد دیگر نیز در این محل رای داشته‌اند.
دور زدن قانون
منابعی در کمیسیون مستقل انتخابات به اطلاعات روز تایید کرده است که آرای شماری از محلات رای‌دهی در چندین مرکز رای‌دهی در ولسوالی‌های دولت‌یار، شهرک و فیروزکوه مشکوک است و یا هم براساس تقلب به نفع افراد مشخص در صندوق ریخته شده است.
به نظر می‌رسد آرا در محلات مشکوک به‌صورت ماهرانه با در نظرداشت مواد قانونی که اختصاص بیش از هشتاد درصد آرا به یک نامزد مشخص به تنهایی دلیلی برای ابطال رای آن محل نیست، استعمال شده است.
علی‌رضا روحانی، سخنگوی کمیسیون مستقل رسیدگی به شکایات انتخاباتی می‌گوید که کمیسیون انتخابات در مورد برخورد دوگانه با آرای این محلات خود باید پاسخ بدهد اما براساس قانون اگر آرای داخل صندوق بالاتر از رای اختصاص داده شده در محل یا بالاتر از لیست رای‌دهندگان باشد، یکی از موارد بطلان است.
او به اطلاعات روز گفت که صرف یک‌دست بودن آرا در یک مرکز دلیلی بر بطلان آرا نیست مگر شواهد و قرایین دیگری وجود داشته داشته باشد و باید به هر موضوع به‌صورت جداگانه دیده شود.
آقای روحانی در پاسخ به سوال اطلاعات روز مبنی بر تغییرات در رای پس از بازشماری آرا و وجود محلات خیالی گفت: «همین مواردی که اگر مستندسازی شود و دقیق باشد که فرض کن دو محل بوده و محلات خیالی در آن‌جا وضع شده باشد، برای آن اسناد و مدارک وجود داشته باشد به هیچ عنوان قابل قبول نیست.»
از سوی هم محمد‌یوسف رشید، رییس اجرایی فیفا می‌گوید که در جریان انتخابات در ولایت غور مشکلات وجود داشته است و بعضی گزارش‌ها نشان‌دهنده‌ی «اخلال، بی‌نظمی، مداخله از سوی زورمندان و نمایندگان کاندیدان» است.
او گفت که شماری از نامزدان انتخابات پارلمانی ولایت غور به فیفا مراجعه کرده و نسبت به نتایج ابتدایی آرا اعتراض کرده‌اند. به گفته‌ی او، این نامزدان مدعی اند که «آرا به‌طور سرسام‌آوری در بعضی ساحات برای بعضی نامزدان ترتیب شده است.»
آقای رشید در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات روز گفت که نیاز است کمیسیون انتخابات با دقت بیشتر و مسوولانه با آرای محلات مشکوک در ولایت غور برخورد کند. او افزود: «وظیفه‌ی کمیسیون این است که وقتی همچون قضیه‌ها را می‌بیند که یک کاندید در یک محل آرای بیشتر از هشتاد درصد را می‌گیرد، روی آن قضیه کار کرده و علم خود را بیاورد که در آن‌جا جرمی واقع نشده باشد… اگر به شکل سطحی آن را تایید می‌کند، مسوولیت قانونی آن بر می‌گردد به خود کمیسیون که چرا با ژرف‌نگری برخورد نمی‌کند.»
اطلاعات روز برای دریافت پاسخ به سوالات در این باره به چندین عضو و معاونان سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات تماس گرفت. حفیظ‌الله هاشمی، منشی این کمیسیون اطلاعات روز را به معاذالله دولتی، معاون اداری و اداری کمیسیون انتخابات ارجاع داد و گفت که چون دولتی از ولایت غور است، بهتر است سوالات از وی پرسیده شود. آقای دولتی اما گفت چون خودش از ولایت غور است و بنابر ملاحظاتی که دارد، در این مورد صحبت نمی‌کند.
آقای دولتی شماره‌ی تماس عبدالحمید شریفی، رییس کمیسیون ولایتی انتخابات غور را با ما شریک کرد. اما پس از تلاش‌های مکرر آقای شریفی نیز به سوالات پاسخ نداد و گفت که او در برنامه‌یی در کمیسیون انتخابات است.
عبدالعزیز ابراهیمی، معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات به سوالات اطلاعات روز به‌صورت کوتاه چنین پاسخ داده است: «در چنین موارد اگر اسناد و مدارک باشد و شکایات وجود داشته باشد، شهروندان می‌توانند شکایت خود را در کمیسیون شکایات درج کنند و در نتیجه اگر مواردی دقیق باشد، در لیست نهایی ممکن تغییرات بیاید.»
عبدالعزیز ابراهیمی، معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات به سوالات اطلاعات روز به‌صورت کوتاه چنین پاسخ داده است: «در چنین موارد اگر اسناد و مدارک باشد و شکایات وجود داشته باشد، شهروندان می‌توانند شکایت خود را در کمیسیون شکایات درج کنند و در نتیجه اگر مواردی دقیق باشد، در لیست نهایی ممکن تغییرات بیاید.»
مطالب بیشتر در این زمینه: