شاه حسین مرتضوی
نشست جنیوا طی روزهای سهشنبه و چهارشنبه برگزار میشود. در این نشست کدام تعهد مالی از سوی کشورها برای افغانستان صورت نمیگیرد. این نشست که در آن وزیران خارجهی 62 کشور و نمایندگان باصلاحیت 35 ادارهی کمککننده شرکت میکنند، تعهدات متقابل به بررسی گرفته خواهد شد. بعد از توافق بن نشستهای متعددی در رابطه به افغانستان برگزار شده بود. پیام افغانستان در همهی نشستهای گذشته دریافت کمک از کشورهای کمککننده بود. درنشستهای زیادی رهبران افغانستان درگذشته به دلیل فساد گستردهی اداری و همچنان عدم شفافیت و موثریت در مصرف کمکها مورد سرزنش قرار گرفته بودند. اکنون برای اولین بار است که افغانستان در یکی از نشستهای مهم بادستآورد و پیام واضیح شرکت میکند. افغانستان در بخش تعهدات که داشته با آمادگی کامل حضور یافته است. دستآوردها در بخش تعهدات افغانستان خصوصا بخشهای مانند: برگزاری انتخابات، استراتیژی مبارزه علیه فساد، اصلاحات مالی و اقتصادی، افزایش استخدام زنان، دیوان خاص برای مبارزه با خشونت علیه زنان، توانمندسازی زنان، برنامهی میثاق شهروندی، برنامهی اصلاح اداره عامه، پلان تطبیقی برای قانون مشارکت عامه و خصوصی، قانون مدیریت اراضی، شفافیت در صنایع استخراجی، سادهسازی و ارایهی خدمات و تقویت رشد سکتور قابل لمس و محسوس است. افغانستان در بخش قوانین دستآوردهای مهمی داشته است. نزدیک به 400 قانون و مقررهی جدید و یا تعدیل شده است که برخی این قوانین سهولتها در بخش استخراج معادن و جلب سرمایهگذاری موثر است.
در بخش مبارزه علیه فساد برای نخستین بار درمرکز عدلی و قضایی جنرالان، وزیران و معاونان وزارت خانهها را به محاکمه کشانیده است. به هدف شفافیت برای نخستین بار 15 هزار مقام دولتی داراییهای خود را ثبت کردهاند. این کار میتواند افغانستان را در امر مبارزه علیه فساد کمک کند.
موقعیت جغرافیایی افغانستان فرصت مهم را برای اتصال منطقهیی، تجارت و ترانزیت فراهم کرده است. اکنون افغانستان به قلب متحرک در منطقه عمل میکنند. افغانستان میکوشد تا با فراهم کردن فرصت، منافع اقتصادی کشورهای منطقه را گره زند. تاپی، توتاپ، چاهبهار و دسترسی به خطوط آهن و کریدورهای هوایی همه به این هدف صورت گرفته است. افغانستان هم اکنون ظرفیت قوی را برای انتقال انرژی از آسیا به جنوب آسیا دارد. توقع ما از کشورهای کمککننده این است که شیوهی همکاری خویش را با محور تمرکز روی حمایت و ضمانت از سرمایهگذاری، اتصال منطقهیی و بازاریابی انجام دهند. باتعدیل در قانون معادن فرصت برای استخراج معادن و سرمایهگذاری در این بخش بیشتر از همه وقت فراهم است. همچنان محصولات افغانستان اکنون از مسیرهای مختلف قابل ارسال به کشورهای منطقه و جهان است. زعفران، جلغوزه، میوههای تازه و خشک، سنگ مرمر و دیگر محصولات جایگاه خود را دربازارها پیدا کرده است. توجه به سرکهای حلقوی، خط آهن و کریدورهای هوایی افغانستان را به قلب متحرک برای کشورهای منطقه بدل کرده است. این فرصت میتواند همگرایی اقتصادی را در منطقه براساس منافع جمعی رقم زند. حکومت افغانستان با تمرکز روی سرمایهگذاری، افزایش در عواید، مبارزه با فساد و اصلاحات همهجانبه از یک کشور وابسته به شریک موثر برای همکاران بینالمللی بدل خواهد شد. امروز خوشبختانه افغانستان از سرمایهی خوبی بشری برخوردار است. نسل تحصیلیافتهی افغانستان اتکای کشور را به مشاوران خارجی کاهش داده است. اکنون مدیران جوان افغانستان خود به پالیسیسازان بدل شدهاند.
در نشست جنیوا، فرصتها و چالشهای دههی تحول به بررسی گرفته خواهد شد. پنج سال اول دههی تحول با دستآوردهای همراه بوده است. در این نشست روی پنج سال آینده بحث خواهد شد. درکنار نشست عمومی نشستهای حاشیهیی با موضوعات ذیل نیز برگزار میگردد:
نشستهای حاشیهیی:
- نشست باموضوع اتصال منطقهیی و زیربنا
- نشست با موضوع توانمندسازی زنان
- نشست با موضوع حقوق بشر
- نشست با موضوع انکشاف منطقهیی
- نشست با موضوع سکتور خصوصی
- نشست با موضوع رشد و توسعه
- نشست با موضوع معارف
- نشست با موضع مبارزه علیه مواد مخدر
- نشست با موضوع مصوونیت غذایی معیشت بدیل و خشکسالی
- نشست جامعه مدنی
- جلسه عمومی
- مبارزه بافساد
- اهداف انکشاف پایدار
- زنان وپروسه صلح
این نشست نشان میدهد که افغانستان با برنامههای موثری که داشته در محور اجماع جهانی قرار دارد.