«عزیزم! من درک می‌کنم که مشکلات وجود دارد اما تو حرف‌های هیچ کسی را به دل نگیر و به تمرینات‌ات ادامه بده. هدف ما اشتراک به بازی‌های المپیک جهانی است. تو مستعد هستی. تیم به حضور افرادی مثل تو نیاز دارد.»
این کلمات، بریده‌یی از سخنان «سمیرا اصغری»، ورزشکار 24 ساله‌ی افغان به یکی از دختران جوانی‌ست که زیر نظرش تمرین می‌کرد. او را در جریان تمرین بسکتبال در استدیوم غازی دیدم. تلاش می‌کرد که به دختران دیگر انگیزه دهد و آن‌ها را به تمرینات بیشتر در استدیوم تشویق کند.
او به دلیل آنچه پشتکار تحسین‌برانگیز در عرصه‌ی بهبود ورزش زنان افغانستان خوانده می‌شد، امسال به عضویت کمیته‌ی بین‌المللی المپیک درآمد. خانم اصغری در آخرین رأی‌گیری یکصد و سی و سومین نشست کمیته‌ی بین‌المللی المپیک که در «بوینوس‌آیرس» برگذار شد، به همراه چند ورزشکار دیگر، عضویت شورای اجرایی این نهاد بین‌المللی را به‌دست آورده است. او نخستین ورزشکار افغان است که به این جایگاه رسیده است. برگزیده‌شدن او به عنوانی یکی از اعضای شورای اجرایی کمیته‌ی بین‌المللی المپیک، شادی دختران و جامعه‌ی ورزشکار افغانستان را به همراه داشت.
شکست حاکمیت طالبانی و رویش امید‌های تازه
منبع عکس: شبکه‌های اجتماعی
سمیرا اصغری در سال 1373 در ولسوالی جلریز ولایت میدان‌وردک به دنیا آمد. تولدش همزمان بود با هجوم و پیشروی طالبان از قندهار به سمت پایتخت.
دشواری دوران کودکی او و دیگر فرزندان خانواده‌اش را صرفا پدر و مادرشان می‌فهمیدند. با وخیم‌تر شدن اوضاع افغانستان پس از ظهور جنبش طالبان، خانواده‌ی او میدان‌وردک را ترک کردند.
خانواده‌ی سمیرا اصغری، به صورت مخفیانه، از زادگاه‌شان فراری و به ایران مهاجر شدند. اگرچه آن‌ها موفق شده بودند که از حاکمیت رو به گسترش طالبان در افغانستان فرار کنند اما زندگی در ایران نیز با چالش‌های متعددی همراه بود.
سمیرا میگوید: «ایران سرزمین من و خانواده‌ام نبود. حکایت دشواری‌های مهاجرت ما هم شبیه داستان زندگی تمام مهاجرانی است که در دهه‌ی هفتاد آواره شده‌بودند. دشوار است که آن خاطرات را بازگو کنم. سعی کرده‌ام که از آن بخش زندگی‌ام فاصله بگیرم.»
خانواده‌ی خانم اصغری، با شکل‌گیری نظام سیاسی جدید افغانستان در سال 1383 به صورت داوطلبانه به افغانستان برگشتند. برگشتی که با دنیایی از امید و ترسیم چشم اندازهای روشن برای آینده عجین‌شده بود. سمیرا وقتی به افغانستان برگشت، 9 سال داشت.
پس از برگشت به افغانستان، سمیرا همگام با خیلی از دختران افغان که تا پیش از آن در زمان حاکمیت طالبان از حق آموزش محروم بودند، با باز شدن در‌وازه‌های مکاتب دخترانه در کشور، دانش‌آموز شد.
عشق به شنا و اجبار در انتخاب
منبع عکس: شبکه‌های اجتماعی
پس از سال 1383، اندک‌اندک فضای افغانستان به لحاظ دسترسی به امکانات و بهبود وضعیت اجتماعی تغییر کرده بود. در فاصله‌ی پنج سال از سقوط امارت اسلامی، دختران دانش‌آموز اکنون می‌توانستند در مکاتب، آموزش‌ها و تمرینات ابتدایی ورزش را فرا بگیرند.
ورزش اگرچه برای آن‌ها، صرفا کمک به بهبود بهداشت و سلامتی بود، اما برای خانواده‌ها، نمی‌توانست مخالفتی به همراه نداشته باشد. در چنین بستری اجتماعی سمیرا اصغری از نخستین دختران دانش‌آموزی بود که بر خلاف مواجهه‌ی سنتی جامعه، سعی می‌کرد که راهش را در دل ده‌ها رشته‌ی ورزشی باز کند. تا چهارده سالگی، او صرفا می‌توانست به تمرینات خانگی «کنگ‌فو» زیر نظر پدر و برادرانش بپردازد اما چنین تمریناتی برای او کافی نبود.
سمیرا در چهارده سالگی، عضویت تیم بسکتبال مکتبش را به‌دست آورد. او میگوید که به شنا علاقه داشت، اما به دلیل نبود امکانات، مجبور به انتخابت بسکتبال شد: «شنا را دوست داشتم، اما شرایط مساعد نبود. تنها ورزش مروج بسکتبال بود که تمرینات آن یک بار در هفته، در یک فرصت محدود در مکتب برگزار می‌شد. به دلیل علاقه‌یی که به ورزش داشتم، با اکراه به تمرین در این رشته ادامه دادم. انتخاب دیگری نداشتم. پس از مدتی، علاقه‌ام به بسکتبال، بیشتر شد.»
به ادعای شماری از دانش‌آموزان دختر، در مکاتب پایتخت، تنها رشته‌های بسکتبال و والیبال برای دختران مناسب دانسته می‌شود. عموما دختران دانش‌آموز در مکاتب، صرفا دو انتخاب دارند.
سمیرا به دلیل علاقه‌ی زیادش به ورزش، حتا در رشته‌ای که علاقه‌ی چندانی به آن نداشت نیز به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافت: «همه چیزی که می‌خواستم این بود که یک معلم و مربی ورزش در مکتب شوم. این هدف، انگیزه‌یی برای تلاش کردن بود.»
دو رؤیا؛ از مربی در مکتب تا مربی در کلاس جهانی
سمیرا اصغری، عضو تیم ملی بسکتبال بانوان، نخستین ورزشکار افغانستان است که عضویت کمیته‌ی اجرایی المپیک جهانی را به‌دست آورده است.
تلاش‌های چشمگیرش در تمرینات او را از مربی‌گری ورزش در مکتب سبقت داد و موفق شد که در سال 1389عضویت تیم ملی بسکتبال بانوان افغانستان را به‌دست آورد. پس از چندی، به عنوان کاپیتان تیم ملی زیر 16 سال کشور برگزیده شد و سپس به تیم بزرگ سالان راه یافت.
سمیرا اصغری فارغ از عضویت در رده‌های مختلف تیم‌های ملی، در عرصه‌ی مدیریت ورزش افغانستان نیز فعال بوده است. او دو سال پیش به عنوان معاون دبیر کل کمیته‌ی ملی المپیک افغانستان برگزیده شد و فعالیت‌هایش را در سطح کشور گسترش داد.
چهار سال پیش او عضویت شورای المپیک آسیا را دریافت کرد و از آدرس کمیسیون‌های فرهنگی، زنان و ورزش این شورا فعالیت‌هایش را در افغانستان و کشورهای آسیایی ادامه داد.
به دلیل کارنامه‌ی قابل قبولش در شورای المپیک آسیا، کمیسیون مؤظف برای انتخاب اعضای کمیته‌ی بین‌المللی المپیک که به ریاست دختر ملکه‌ی بریتانیا در سال جاری تشکیل شده بود، خانم اصغری را در کنار 4 نفر دیگر، به عضویت کمیته‌ی اجرایی المپیک جهانی انتخاب کردند. خانم اصغری با دریافت 77 رأی موافق، به عنوان جوان‌ترین عضو این کمیته انتخاب شد.
رییس کمیته‌ی المپیک بوتان، ماریناری واتانابه از جاپان، رییس فدراسیون بین‌المللی جمناستیک، اندریو پارسونس از برازیل و رییس کمیته‌ی ملی پارالمپیک، از دیگر اعضای جدید کمیته بین‌المللی المپیک‌اند.
همچنین گیووانی مالاگو، کامیلو پرز لوپز و ویلیام فردریک بلیک، رییس‌های کمیته‌ی المپیک ایتالیا، پاراگوئه و اوگاندا نیز به عنوان اعضای جدید کمیته بین‌المللی المپیک انتخاب شدند.
کمیته بین‌المللی المپیک (International Olympic Committee) یک نهاد بین‌المللی است که مسوولیت اجرای بازی‌های المپیک را بر عهده دارد. این کمیته در 23 جون 1894 تشکیل شده بود. این کمیته تمام فعالیت‌های کمیته‌های ملی المپیک کشورهای عضو را زیر نظر دارد.
توماس باخ، رییس کمیته بین‌المللی المپیک در حاشیه‌ی این مراسم با ابراز خرسندی از عضویت سمیرا اصغری در شورای اجرایی نهاد تحت ریاستش گفته بود که این عضو شورای المپیک آسیا، زن جوانی است که برای ارتقاء و رشد ورزش بانوان در افغانستان تلاش‌های ارزنده‌یی به خرج داده است: «همه می‌دانند که این کار به دلایل متعدد در کشوری مثل افغانستان چقدر می‌تواند دشوار باشد.»
خانم اصغری میگوید: «هدفم این بود که مربی ورزش دختران در مکتب شوم و به سلامتی دختران دانش‌آموز کمک کنم. تصور نمی‌کردم که روزی عضو کمیته‌ی بین‌المللی المپیک شوم. امیدوارم دیگر دختران و کودکان را نه تنها در افغانستان که در کشورهای دیگر به ورزش ترغیب کنم و مضاف بر آن، از ادامه‌ی تحصیلات نیز غافل نشوم.»
پس از یک‌دهه، چالش‌ها کماکان پابرجاست
با آن که دست‌کم یک دهه از فعالیت زنان ورزشکار می‌گذرد، هنوز هم صف چالش‌ها در برابر زنان ورزشکار و دوام فعالیت آن‌ها طولانی است. خانم اصغری میگوید: «در حال حاضر شرایط برای ورزش زنان در افغانستان به دلیل تلاش‌های کمیته‌ی ملی المپیک و دیگر مسوولان نسبت به گذشته بهتر شده است اما ورزش، کماکان در تقابل با ارزش‌های سنتی و فرهنگی جامعه دانسته می‌شود.»
او میگوید، در کشوری که جنگ و فقر بیداد می‌کند، رو آوردن به ورزش حتا صرفا به عنوان تفریح سالم، بهبود سلامتی و کاهش آسیب‌های جنگ و مشکلات اجتماعی، معمول نیست و چالش‌های جدی در برابر ترویج آن وجود دارد.
خانم اصغری معتقد است که در کنار موانع فرهنگی و سنتی که برای ورزش‌کاران افغانستان به ویژه ورزش‌کاران زن ایجاد می‌شود. نبود حمایت‌های کافی چالش دیگری است که آن‌ها را از فعالیت در عرصه ورزش باز می‌دارد: «به دلیل موانع فرهنگی و سنتی، هنوز از ورزش‌کاران حمایت نمی‌شود. حمایت دولت برای رشد ورزش کافی نیست. سکتور خصوصی نیز برای رشد ورزش سرمایه‌گذاری نمی‌کند.»
به نظر می‌رسد که عضویت سمیرا اصغری در کمیته‌ی بین‌المللی المپیک به رشد ورزش افغانستان کمک کند.