بهدنبال افزایش حملات تروریستی در کابل و بهویژه بخش غربی این شهر، رییسجمهور غنی وعده داد که برای تأمین امنیت بهتر، کابل را به چهار زون امنیتی تقسیم میکند. وزارتهای داخله و دفاع و ریاست عمومی امنیت ملی مسوولیت اجراییکردن این طرح را بهعهده دارند.
اکنون سخنگوی وزارت داخله میگوید که کار روی تدوین این طرح آغاز شده است و به زودی نهایی خواهد شد. نجیب دانش مشخص نکرد که این طرح شامل چه تمهیداتی میشود.
منبعی از وزارت داخله -که نمیخواهد اسمی از او در این گزارش گرفته شود- به روزنامهی اطلاعات روز میگوید که این طرح تدوین و نهایی شده است. بر اساس معلومات این منبع، فرماندهان چهار زون کابل، بهطور کلی زیر مجموعهی فرماندهی پولیس و بهطور خاص زیر نظر معاون امنیتی این فرماندهی فعالیت میکنند. این منبع میگوید که در تقسیمبندی جدید، چندین حوزهی پولیس شامل یک زون امنیتی میشود.
بر اساس این طرح، حوزههای سوم، پنجم، ششم، هفتم، سیزدهم و هجدهم پولیس شامل زون شماره یک، حوزههای هشتم، دوازدهم، شانزدهم، نزدهم و بیستیکم شامل زون شماره دو، حوزههای اول، دوم، نهم و دهم پولیس شامل زون شماره سه و حوزههای چهارم، یازدهم، پانزدهم و هفدهم شامل زون شماره چهار میشوند.
بر اساس این طرح، برای مدیریت هر زون یک فرماندهی در یکی از حوزههای مربوطه ایجاد میشود و در هر زون حدود 20 پولیس نیز اضافه میشود. مسوولیت اصلی فرماندهی هر زون، نظارت از کارکردهای حوزههای مربوطه است.
آیا این طرح روی امنیت کابل تاثیر مثبت خواهد گذاشت؟
باری در سالهای 2007 نیز کابل به چهار زون امنیتی تقسیم شده بود اما بعدا بهدلیل عدم موثریت دوباره لغو شد. منبعی از وزارت داخله به اطلاعات روز میگوید که این طرح نهتنها که به تأمین امینت کابل کمک نکرد بلکه نوعی از بروکراسی را در تشکیلات فرماندهی پولیس کابل بهوجود آورد. به گفتهی این منبع تقسیمبندی جدید کابل به چهار زون امنیتی در واقع دنبالهی همان طرح ناکام گذشته است و موثریتی در پی نخواهد داشت.
«اکنون آمران حوزهها مستقیم با فرماندهی پولیس کابل در تماس هستند و بین حوزه و فرماندهی پولیس واسطهیی نیست و کارها سریعتر انجام میشود اما اگر طرح زونبندی تطبیق گردد، آمر حوزه ابتدا باید به فرمانده زون مراجعه کند تا فرمانده زون با فرماندهی عمومی پولیس کابل هماهنگ کند، در حالی که اکنون آمر حوزه مستقیم با فرماندهی پولیس هماهنگ است و کارها سریعتر انجام میپذیرد. اجرای این طرح در واقع خود سبب ایجاد برورکراسی و فساد خواهد شد.»
در سوی دیگر، سخنگوی وزارت امور داخله میگوید که این طرح با تقسیمبندی گذشته به کلی فرق دارد. نجیب دانش سخنگوی وزارت امور داخله به روزنامه اطلاعات روز گفت که در طرح فعلی که روی دست است افزون بر نیروهای پولیس، اردوی ملی و ریاست عمومی امنیت ملی نیز شاملاند. او اما مشخص نکرد که تقسیمبندی کابل شامل چه تمهیداتی میشود. او گفت که هیأت مشترکی از وزارتهای داخله و دفاع و ریاست عمومی امنیت ملی روی این طرح مشترکاً کار میکند و بهزودی نهایی خواهد شد.
طرح زونبندی کابل در حالی پیش کشیده شده که پیش از این فرماندهی پولیس 34 ولایت افغانستان نیز به زونهای مشخص تقسیم شده بود؛ طرحی که پس از هفت سال تجربهی ناکام، لغو شد. فرماندهی پولیس 34 ولایت به شش زون تقسیم شده بود. این طرح در سال 1385 اجرایی و سرانجام در سال 1392 لغو شد. حکومت دلیل لغو زونهای ساحوی پولیس در سطح کشور را غیرموثربودن آن خوانده بود.
بر اساس آن طرح، فرماندهیهای پولیس 34 ولایت به ترتیب زیر به شش زون تقسیم شده بود: زون 101 آسمایی در کابل، 202 شمشاد در جلالآباد، 303 پامیر در مزار شریف، 404 میوند در قندهار، 505 سپینغر در گردیز و 606 انصار در هرات.
بر اساس آن طرح، اگر فردی از ولایت بامیان کارش به وزارت داخله میکشید، مکتوبش باید نخست به زون مربوطهاش در جلالآباد راجع میشد و سپس از آنجا برای طی مراحل به وزارت داخله فرستاده میشد. به میانآمدن این نوع بروکراسی اداری، سبب افزایش فساد و کندی این روند شده بود.
شهر کابل در مجموع و غرب کابل بهطور خاص در ماههای اخیر هدف حملات تروریستی مرگبار قرار گرفته است. در آخرین مورد یک مهاجم انتحاری خودش را در میان ورزشکاران در یک باشگاه پهلوانی در منطقهی قلعهی ناظر واقع در حوزهی ششم امنیتی پولیس منفجر کرد؛ حملهای که دستکم 30 کشته و 90 زخمی برجای گذاشت. بهدنبال رخدادهای تروریستی در غرب کابل، رییسجمهور غنی در دیدار با شماری از باشندگان دشت برچی ضمن وعدهی تقسیمبندی کابل به چهار زون امنیتی، به آنان وعده سپرد که برچی را به ساحهی سبز امنیتی تبدیل میکند؛ طرحی که کارشناسان آن را غیراجرایی میدانند.