هفته‌ی گذشته حکومت افغانستان اعلام کرد که حریم فضایی کشور اکنون در اختیار افغان‌هاست. رییس‌جمهور غنی روز پنج‌شنبه، 18 اسد با افتتاح یک رادار پیش‌رفته در میدان هوایی حامد کرزی گفت که افغانستان پس از 26 سال اکنون کنترل حریم فضایی‌اش را در دست دارد.
شاه حسین مرتضوی معاون سخن‌گوی ریاست‌جمهوری نیز با انتشار عکس‌های از مراسم افتتاح سیستم رادار جدید در صفحه‌ی فیس‌بوک خود نوشت: «نه خواب است، نه خيال، نه جنون، بلكه واقعيت است. پس از ثور ١٣٧١، براي اولين بار كنترول فضاي كشور توسط افغان‌ها صورت مي‌گيرد. استقلال فضايي مبارك!»
داوود‌علی نجفی، وزیر پیشین ترانسپورت و هوانوردی ملکی اما می‌گوید ادعای این که کنترل حریم فضایی کشور کاملا در دست حکومت است، درست نیست زیرا هنوز شرکتی که وظیفه‌ی کنترل حریم فضایی کشور را به عهده دارد، یک شرکت امریکایی بنام «اولیف گروپ» است.
به قول آقای نجفی، سیستم همان سیستم سابق و شرکت همان شرکت سابق است و تنها کاری که صورت گرفته افزایش تعداد متخصصان افغان در این عرصه و تأمین بودجه از خزانه‌ی دولت افغانستان است. پیش از این بودجه‌ی کنترل حریم فضایی کشور توسط ناتو پرداخت می‌شد.
به گفتهی وی دولت افغانستان زمانی می‌تواند ادعا کند که حریم فضایی خود را به صورت کامل در دست گرفته است که شرکت کنترل‌کننده و تمام کارمندان آن افغان‌ها باشد. وی همچنین می‌گوید ادعای در اختیار داشتن حریم فضایی زمانی درست است که «طیاره‌های جنگی ناتو و امریکایی که از فضای افغانستان می‌گذرد هم زیر نظر سیستم کنترل‌کننده‌ی که در دست افغانستان است، پرواز کند.»
وزیر پیشین ترانسپورت می‌افزاید که قرار بود در سال 2014 مسوولیت کنترل فضای افغانستان از نیروهای ناتو به حکومت افغانستان سپرده شود اما چون حکومت با یک شرکت آلمانی روی قرارداد مراقبت از سیستم رادار توافق نکرد، روند انتقال تا 2018 به تعویق افتاد. به گفتهی وی در نهایت سال گذشته اداره هوانوردی با شرکت مذکور به تماس شد و روی مراقبت سیستم رادار با آن شرکت توافق کرد. به قول آقای نجفی شرکت آلمانی برای شماری از افغان‌ها زمینه‌ی آموزش‌های تخصصی را فراهم کرد و سرانجام با استخدام متخصصان افغان و نصب سیستم رادار پیش‌رفته در میدان هوایی حامد کرزی، حکومت افغانستان اعلام کرد که کنترل حریم فضایی را پس از 26 سال در اختیار گرفته است.
پیش‌تر به روز شنبه، محمود‌شاه حبیبی، رییس ادراه هوانوردی ملکی گفته بود که با راه‌افتادن سیستم پیش‌رفته‌ی رادار، انتظار می‌رود که ترافیک هوایی کشور بیشتر شود و عاید افغاستان از این درک افزایش یابد.
آقای حبیبی افزود که که مدیریت و کنترل حریم فضایی کشور از سوی دولت افغانستان، یک گام مهم و یک دست‌آورد بزرگ است: «فضای افغانستان برای اولین‌بار روی رادار قرار گرفته است. یعنی حالا، تمامی طیاره‌هایی که از فضای افغانستان می‌گذرد، روی رادار نشان داده خواهد شد، در گذشته تنها با هواپیماها تماس تلفونی داشتیم ولی موقعیت آن‌ها را نمی‌دانستیم .»
به گفتهی او نصب رادار جدید به شرکت‌های هوایی اطمینان می‌دهد که پروازهای شان در فضای افغانستان مصوون‌تر می‌شود زیرا اکنون هر هواپیمایی که از فضای افغانستان می‌گذرد در صفحه راداری که جدیدا در میدان هوایی حامد کرزی نصب شده است نمایش داده می‌شود و مصوونیت هواپیماها را تأمین می‌کند.
به گفتهی وی قرار بود کنترل حریم فضایی افغانستان در سال ۲۰۱۵ به دولت واگذار شود اما به دلیل کم‌بود متخصصان در این بخش، با تأخیر مواجه شد. تاکنون نیروهای ناتو و امریکایی حریم فضایی افغانستان را کنترل می‌کردند.
وی بیان داشت که هم اکنون هوایپماهای افغانستان، می‌توانند در ارتفاع ۳۴ هزار فوت، با سرعت بهتر و مصارف کم‌تر پرواز کنند.
آقای حبیبی گفت که این اداره در سه سال گذشته بیش از ۱۰۰ میلیون دالر در بخش آموزش ۱۰۰ نفر از متخصصان در بخش کنترل حریم فضایی مصرف کرده است.
او افزود که سیستم جدید کنترل حریم فضایی تعداد رادارهای شناسایی به ۳۶ پایه افزایش یافته و خطوط هوایی که قبلا ۹ خط از حریم فضایی پاکستان به سمت آسیای مرکزی را شامل می‌شد به یازده خط هوایی که مسیر کشورهای عربی و ایران به آسیای مرکزی را شامل می‌شود اضافه شده است.
رییس اداره‌ی هوانوردی ملکی می‌گوید که هم اکنون روزانه بیش از یک هزار هواپیماهای نظامی و ملکی به گونه‌ی کنترل شده از حریم فضایی افغانستان عبور و مرور می‌کنند.
وی اضافه کرد که نصب این دستگاه پیش‌رفته به افزایش ترافیک در فضای افغانستان کمک می‌کند و این‌طوری عاید دولت از ترافیک فضایی نیز افزایش خواهد یافت. به گفتهی وی با فعال شدن این سیستم، فیس عبور از حریم فضایی افغانستان افزایش یافته و درآمد این بخش دولت افغانستان از چهل میلیون دالر اکنون به هفتاد میلیون دالر افزایش یافته و در یکی دو سال آینده با افزایش ترافیک تا ۲۰۰ میلیون دالر هم افزایش خواهد یافت.
قاسم رحیمی سخن‌گوی اداره هوانوردی ملکی به روزنامه اطلاعات روز گفت که هر هواپیمایی که از فضای افغانستان عبور می‌کند به آن 700 دالر مالیه وضع می‌شود و از طریق سازمان جهانی هوانوردی (ICAO) به حساب دولت افغانستان واریز می‌شود.
ایکائو یا سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی به‌صورت مخفف ICAO) )یک نهاد تخصصی سازمان ملل متحد است. مأموریت ایکائو هماهنگ‌سازی استانداردهای بین‌المللی پروازی و مدیریت خطوط هوایی در سطح جهان است.
به گفتهی آقای رحیمی سال گذشته افغانستان از فیس وضع شده از پروازهای که از فضای افغانستان گذشته 55 میلیون دالر عاید کرده است.
وی همچنین می‌گوید برای پرورش متخصصان در عرصه‌ی هوانوردی، سالانه شماری از جوانان افغان از انستتیوت هوانوردی ملکی فارغ می‌شوند و برای فراگیری آموزش‌های بیشتر به هند می‌روند و پس از برگشت شامل خدمت می‌شوند.
از سوی هم رییس‌جمهور غنی دیروز یک‌شنبه، 21 اسد در نشست جوانان که در ارگ ریاست‌جمهوری برگزار شده بود گفت که با افتتاح این سیستم افغانستان به چهارراه هوایی اقتصادی منطقه مبدل خواهد شد: «پیش از زمین در هوا بردیم.»