ولایت فاریاب در ماه‌های اخیر شاهد ناامنی‌ها و تنش‌های گسترده بوده که پس از بازداشت نظامالدین قیصاری، نماینده نظامی جنرال دوستم در امور نیروهای خیزش مردمی و فرمانده پولیس ولسوالی قیصار ولایت فاریاب و واکنش‌ها به آن تنش‌ها را بیشتر کرده است.
نظامالدین قیصاری دوشنبه‌شب از سوی نیروهای امنیتی و کماندوهای ارتش در فاریاب بازداشت و به کابل فرستاده شد. بازداشت وی تظاهرات روز سه‌شنبه در شهر میمنه مرکز ولایت فاریاب و واکنش هشداردهنده جنرال دوستم و ائتلاف برای نجات افغانستان را به دنبال داشت.
چگونگی بازداشت نظامالدین قیصاری
قول اردوی 209 شاهین با نشر خبرنامه‌یی میگوید که عصر روز دوشنبه نشست امنیتی روی چگونگی حفظ و تأمین امنیت بهتر شاهراه میمنه ــ جوزجان در لوای اول این قول اردو در شهر میمنه برگزار شد. در این نشست معاون اول رییس ستاد ارتش، فرمانده قول اردوی ۲۰۹ شاهین، فرمانده لوای سوم کوماندو، فرمانده پولیس ولایت فاریاب، رییس امنیت ملی این ولایت، فرمانده لوای اول قول اردوی ۲۰۹ شاهین و نظامالدین قیصاری، فرمانده پولیس ولسوالی قیصار حضور داشته‌اند.
براساس این خبرنامه، نظامالدین قیصاری با یک روی‌کرد «قُلدُر مآبانه»، اعضای نشست را توهین کرده و آنان را خاین خطاب کرده است. او به آنان هشدار داده که همه‌ی شان را می‌کشد و تأسیاست دولتی را آتش می‌زند.
پس از این اظهارات قیصاری، میان اعضای نشست، تنش لفظی رخ می‌دهد که منجر به درگیری میان نظامیان قیصاری و نیروهای امنیتی دیگر می‌شود. خبرنامه افزوده: «با عمل‌کرد سریع نیروهای امنیتی و خاصتاً کوماندوهای قهرمان، شخص نظامالدین و افرادش دستگیر و جهت تحقیق به مراجع عدلی و قضایی در مرکز فرستاده شد.»
در سوم ماه جوزای امسال در یک نشست امنیتی که ویدئوی آن در شبکه‌های اجتماعی پخش شد، نظامالدین قیصاری به اعضای نشست که فرماندهان نظامی‌اند هشدار می‌دهد که اگر نیروهایش که در ولسوالی‌های خواجه سبزپوش و شیرین تگاب محاصره شده‌اند، کشته شوند، او مقام‌های محلی پولیس و ارتش را در فاریاب خواهد کشت.
در این نوار ویدئویی دیده می‌شود که آقای قیصاری میگوید: «اگر یکیش مُرد همه‌ی تان را خودم می‌کشم. اگر نکشتم من بچه پدر نباشم! امشب اگر شیرین تگاب سقوط کرد من اگر دست شما را بسته نکردم، بشنود رییس‌جمهور، بشنود وزیر داخله و دیگر کلان‌ها.»
هشدار ائتلاف نجات درباره‌ی احتمال تحریم انتخابات
در واکنش به بازداشت قیصاری، رهبری ائتلاف برای نجات افغانستان با نشر بیانیه‌یی گفته که اگر دولت مرکزی هرچه عاجل قیصاری را آزاد نکند، «اعضاى ائتلاف نجات در تمام ولايات تحت نفوذ خويش تظاهرات مدنى تشكيل داده و انتخابات پيش‌رو را که همین اکنون با ده‌ها مشکل فراقانونی مواجه است تحريم خواهیم نمود.»
جنرال دوستم، عطا‌محمد نور و محمد محقق که اعضای ارشد این ائتلاف است در این بیانیه بازداشت قیصاری را «عقده‌مندانه و تحریک‌آمیز» خوانده و گفته: «توطئه و دسیسه‌پردازی بر علیه شخصیتهای سیاسی و نظامی کشور بجز خرابی اوضاع و ایجاد تنش و بی‌اعتمادی سود دیگری ندارد.»
جنرال دوستم، معاون اول رییس‌جمهور که فعلا در ترکیه به سر می‌برد در بیانیه‌ی خواستار آزادی هرچه زودتر نظامالدین قیصاری شده و هشدار می‌دهد که اگر او آزاد نشود برنامه‌های دولت از جمله پروسه انتخابات در شمال کشور با «چالش جدی» مواجه خواهد شد.
آقای دوستم میگوید که بر اثر «دسیسه‌ی دشمنان ملت و دسیسه ناجوان‌مردانه» و براساس برخی راپورهای نادرست، آقای قیصاری توسط حکومت بازداشت و به کابل منتقل شده است.
دوستم افزوده: «از حکومت می‌خواهم نظام‌الدين قيصارى كه نماينده‌ی اين‌جانب در خطوط دفاعى فارياب میباشد هرچه زودتر آزاد نموده، به فارياب برگردانند و موجبات خاطر جمعى مردم را فراهم نمايد. در غير اين صورت ممكن در شمال كشور نارضايتى مردمى اوج گيرد و تمام پروگرام‌هاى دولت از جمله پروسه انتخابات دچار سكتگى و چالش جدّى شود و مسووليت آن بدوش كسانى خواهد بود كه زمينه‌ساز اين بحران شده‌اند.»
او نقش قيصارى در امور خيزش‌هاى مردمى در ولايت فارياب را برجسته عنوان کرده و گفته که در كنار نيروهاى دفاعى و امنيتى كشور نيروهاى خيزش مردمى و پوليس محلى اين ولايات با محوريت حزب جنبش ملى اسلامى افغانستان و جمعيت اسلامى افغانستان مدافعين اصلى فاریاب به عنوان خط دفاعی شمال شمال بوده‌اند.
تظاهرات در میمنه
صدها تن از باشندگان ولایت فاریاب و هواداران نظامالدین قیصاری روز سه‌شنبه در شهر میمنه دست به تظاهرات زدند. روز گذشته مرکز شهر میمنه بسته بود و معترضان با شعارهای پیوسته علیه حکومت وحدت ملی خواهان آزادی هر چه فوری نظامالدین قیصاری شدند.
در مقابل قول اردوی 209 شاهین اطلاعیه شورای نظامی ولایت فاریاب را منشتر کرد که حاوی نکات هشداردهنده مبنی به هدف قرار گرفتن تجمعات از سوی هراس‌افگنان است.
در اطلاعیه گفته شده که در شرایط حساس فعلی ولایت فاریاب، دشمنان مردم افغانستان هرلحظه در کمین است تا از فرصت‌ها و خلاءها استفاده کرده و مردم را هدف قرار دهند.
در اطلاعیه آمده که تمام قطعات وجزء و تام‌های نیروهای امنیتی بخاطر اجرای عملیات‌های پاک‌سازی مصروف اند، بناً اعتراض‌ها و تجمعات در زمان مناسب راه‌اندازی شود تا نیروهای امنیتی بتوانند تأمین امنیت کنند.
شورای نظامی ولایت فاریاب از باشندگان شهر میمنه خواسته که حرکت‌های مدنی و دسته‌جمعی را تا مساعد شدن شرایط به تأخیر اندازند، و اگرنه در صورت بروز مشکلی مسوولیت بردوش گردانندگان تجمعات است.
اینجا در کابل سناتوران نیز به بازداشت نظامالدین قیصاری واکنش نشان دادند. محمد‌علم ایزدیار، معاون اول مجلس سنا در نشست عمومی روز سه‌شنبه گفت که حفظ ثبات موجود در کشور ضروری است و حکومت باید متوجه عواقب بازداشت فرمانده خیزش‌های مردمی در ولایت فاریاب باشد.
آقای ایزدیار از حکومت خواست که در این مورد از دور‌اندیشی کار بگیرد و نگذارد کشمکش‌ها در ولایت‌های شمال بیشتر گردد.
عبدالله قرلق، سناتور ولایت قندوز در مجلس سنا و یکی از افراد نزدیک به جنرال دوستم نیز با انتقاد از گرفتاری قیصاری توسط حکومت گفت که این کار در وضعیت کنونی کشور به نفع دشمن است.
محمد‌عظیم قویاش سناتور ولایت سرپل و یکی از اعضای حزب جنبش نیز هشدار داد که اگر حکومت هرچه زودتر برای رهایی قیصاری اقدام نکند، وضعیت در ولایت‌های شمال کشور فاجعه‌بار خواهد شد.
گسترش ناامنی و مخالفت با تعیین والی جدید
پیشتر از بروز جنجال و کشمکش فعلی در ولایت فاریاب، بخشی از مردم به ویژه علمای دینی علیه تعیین والی جدید در این ولایت مخالفت کردند و تجمعات اعتراضی برپا کردند. به تاریخ 19 جوزا بر اساس حکم ریاست‌جمهوری عبدالحق شفق، به عنوان والی جدید ولایت فاریاب تعیین شد.
پس از اعتراض علما و تنش‌ها در فاریاب والی جدید نتوانست به کار ادامه دهد و با وجود افزایش روز افزون ناامنی‌ها و خطر سقوط بیشتر ولسوالی‌ها، بخشی دیگر از مردم عمدتاً فعالان مدنی بودند خیمه‌های تحصین برپا کردند.
این اعتراض هرچند با تعهد مقام‌های محلی مبنی بر تأمین امینت فاریاب خاتمه یافت، اما بدامنی در این ولایت همچنان به قوت خود باقی ماند. براساس گزارش‌ها، دوشنبه‌شب، 11 سرطان 6 کماندوی ارتش در کوتل گورزاد ولسوالی شیرین تگاب فاریاب کشته و ده تن دیگر زخمی شده‌اند.
با بازداشت نظامالدین قیصاری و احتمال بروز تنش‌های قومی در فاریاب، نگرانی اصلی افزایش حملات طالبان بر این ولایت است. در ماه جوزا مقام‌های محلی فاریاب به اطلاعات روز گفتند که از میان ۱۴ ولسوالی این ولایت، ۱۱ ولسوالی آن با تهدیدات جدی امنیتی روبه‌رو است. تنها مرکز‌های ولسوالی‌ها در اختیار دولت است و روستاها در اختیار طالبان قرار دارند.
آنان زمان مقام‌های امنیتی زون شمال، تقابل جریان‌های سیاسی، مشخصاً احزاب جنبش نوین با جنبش ملی و حزب جمعیت با حزب جنبش را از دلایل عمده‌ی ناامنی در ولایت فاریاب عنوان کردند.
حنیف رضایی سخن‌گوی قول اردوی شاهین در گفت‌وگو با روزنامه‌ی اطلاعات روز گفته بود، تا وقتی که مشکلات بین احزاب در ولایت فاریاب حل نشود، وضعیت فاریاب تغییر نخواهد کرد و تهدیدات همچنان پابرجا خواهد ماند: «تا مشکلات جنبش نوین با جنبش کهنه و دیگر احزاب در فاریاب حل نشود، وضعیت فاریاب تغییر نمی‌کند.»