ردهبندی: انتخابات، گزیدهها، گزارش
ده روز از آغاز روند ثبتنام رأیدهندگان در افغانستان میگذرد اما کمیسیون انتخابات هنوز درگیر مشکلاتی است که در بین مردم باعث نگرانیهای زیادی شده است.
ناامنی، هدف قرار گرفتن مراکز ثبتنام رأیدهندگان، حمله بر مراکز توزیع شناسنامه و عدم اشتراک مردم برای ثبتنام از جمله چالشهایی است که روند ثبتنام رأیدهندگان با آن روبهرو است، روندی که از 25 حمل تا 23 ثور در مراکز 34 ولایت افغانستان جریان دارد و پس از آن در ولسوالیها و روستاها آغاز میشود.
چند نفر ثبت نام کردهاند؟
سید حفیظالله هاشمی، عضو کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان به روزنامهی اطلاعات روز میگوید که از 25 حمل تا 2 ثور سال جاری 291 هزار در سراسر کشور ثبتنام کردهاند و انتظار میرود این رقم در روزهای آینده افزایش داشته باشد.
اما آماری که روز سهشنبه، در وبسایت کمیسیون انتخابات منتشر شده نشان میدهد که تا 3 ثور بیش از 370 هزار نفر در افغانستان ثبتنام کردهاند که از این میان 277 هزار و 314 نفر مرد و 87 هزار نفر دیگر زناناند. علاوه بر این، 6 هزار و 351 نفر کوچی و 4 تن دیگر اهل هنود اند.
نورستان، بدخشان، وردک و پنجشیر چهار ولایتیاند که میزان ثبتنامکنندگان در آن اندک است و کابل، بلخ، هرات، هلمند، قندهار و ننگرهار ولایتهاییاند که در آن میزان ثبتنامکنندگان بیشتر است. عدم شرکت گستردهی مردم برای ثبتنام در روزهای گذشته باعث نگرانی حکومت افغانستان، کمیسیون انتخابات و نمایندگان مجلس نیز شده است.
عبدالله عبدالله، رییس اجرأیی حکومت وحدت ملی در نشست فوقالعادهی شورأی وزیران در اول ثور گفت که اگر ثبتنام رأیدهندگان ناکام شود، پروسهی سیاسی به چالش کشیده میشود. او گفت که «کامیابی انتخابات افغانستان، مربوط به کامیابی پروسهی ثبتنام رأیدهندگان است و اگر این پروسه ناکام شود، وضعیت سیاسی به چالش کشیده میشود.»
در پی مطرح شدن نگرانیها از عدم شرکت مردم در روند ثبتنام رأیدهندگان، حکومت افغانستان به تمامی ادارات دولتی دستور داد برأی یک روز کارمندان خود را رخصت کنند تا آنها بتوانند به مراکز ثبتنام رأیدهندگان رفته و برای شرکت در انتخابات ثبتنام کنند.
ناامنی
ناامنی در سه سال حکومت وحدت ملی سیر صعودی دارد. در سال جاری و همزمان با آغاز روند ثبتنام رأیدهندگان، تهدیدات امنیتی در مناطق مختلف افغانستان نیز افزایش یافته است. در ده روز گذشته پنج حملهی مسلحانه و انتحاری بر مراکز ثبتنام رأیدهندگان و مراکز توزیع شناسنامه در نقاط مختلف افغانستان انجام شده است.
مرگبارترین حملهی تروریستی حملهی انتحاری گروه داعش بر یک مرکز توزیع شناسنامه در غرب کابل بود که در آن 69 تن کشته و 120 تن دیگر زخمی شدند. این مرکز در ناحیهی ششم شهر کابل موقعیت داشت. همزمان با این حمله، طالبان برای دومینبار بر یک مرکز ثبتنام رأیدهندگان در ولایت بادغیس حمله کردند. در این حمله 6 سرباز ارتش کشته شدند.
در هفتهی نخست ثبتنام رأیدهندگان نیز سه حمله بر مراکز ثبتنام رأیدهندگان در ولایتهای بادغیس، ننگرهار و غور انجام شد. طالبان مسوول این حملات بودند.
محمداشرف غنی، رییسجمهور افغانستان نیز شام روز دوشنبه گفته که دشمنان افغانستان در برابر خواستهای ملی که همانا انتخابات و صلحاند، مشکلات ایجاد میکنند. او گفته: «اما باید بدانند که ما به عقب برنمیگردیم و نه هم میتوانند ما را از اهدافمان منحرف سازند.»
سرور دانش، معاون دوم رییسجمهور افغانستان در واکنش به حملهی تروریستی دوم ثور در غرب کابل و حملهی طالبان بر مراکز ثبتنام رأیدهندگان گفته است که «تنها راه تأمین ثبات و امنیت، برگزاری انتخابات و حضور گسترده مردم در این پروسه است.» او گفته که شرکت در انتخابات و ثبتنام برای پروسه رأیدهی یک مسوولیت و وجبیهی ملی است و هیچ قدرتی مانع حرکت رو به جلو مردم و تحکیم دموکراسی در افغانستان نخواهد شد.
هرچند کمیسیون انتخابات در آغاز با نهادهای امنیتی افغانستان تفاهمنامه امضا کرد و نهادهای امنیتی از تأمین امنیت مراکز ثبتنام رأیدهندگان سخن زدند، اما حملات دو هفتهی اخیر نگرانیهای بسیاری بهدنبال داشته است. روز دوشنبه شماری از نمایندگان مجلس نیز از افزایش ناامنی و عدم تأمین امنیت مراکز ثبتنام رأیدهندگان انتقاد کردند.
سید حفیظالله هاشمی نیز میگوید که حمله بر مراکز ثبتنام یک نگرانی است و نهادهای امنیتی نیز تواناییهایشان را به کار میگیرند تا امنیت مراکز ثبتنام را تأمین کنند.
حمایت سیاسی
محمداشرف غنی در 25 حمل در روند ثبتنام رأیدهندگان برأی انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالیها ثبتنام و بر برگزاری انتخابات آزاد و شفاف تأکید کرد. او در بخشی از صحبتهایش از نهادهای مدنی، احزاب و جامعهی جهانی خواست از انتخابات آیندهی افغانستان نظارت کنند. او گفت: «زنان و مردان، همه به یکصدا پروسهی ثبتنام رأیدهندگان را جدی بگیرند، همانطور که من و بانوی اول امروز در این پروسهی ملی ثبتنام کردیم.»
او از طالبان نیز خواست که از فرصت پیشآمده استفاده کرده و در انتخابات آینده سهم بگیرند و یا «منحیث حزب سیاسی ظهور کنند.» اما دو روز پس از این درخواست، طالبان به اشرف غنی پاسخ منفی دادند و با نشر بیانیهیی اعلام کردند که «افغانستان اشغال شده و در آن تصمیم را امریکا میگیرد.»
در کنار اشرف غنی شماری از احزاب و شخصیتهای سیاسی افغانستان نیز از روند ثبتنام رأیدهندگان حمایت کردهاند. این احزاب با استقبال از آغاز روند ثبتنام رأیدهندگان بر شفافیت و عادلانه برگزار شدن انتخابات تأکید کردهاند.
صلاحالدین ربانی، وزیر امور خارجه و رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان از برگزاری نشست شورأی رهبری این حزب خبر داده و گفته که در این نشست وضعیت عمومی کشور، انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالیها، روند ثبتنام و تلاشهای احزاب سیاسی برأی تعدیل نظام انتخاباتی مورد بحث قرار گرفته است.
آقای ربانی گفته که شورأی رهبری جمعیت بر برگزاری سالم، شفاف و عادلانهی انتخابات تأکید کرده و «با ابراز نگرانی از کمتوجهی مردم نسبت به پروسهی ثبتنام رأیدهندگان، بر آگاهیدهی عمومی نسبت به اهمیت این پروسه در راستای تقویت مردمسالاری و مردمیشدن نظام در کشور تأکید صورت گرفت.»
عبدالهادی ارغندیوال، رهبر حزب اسلامی افغانستان نیز با حضور در یکی از مراکز ثبتنام رأیدهندگان گفته که ثبتنام برأی شرکت در انتخابات پارلمانی، شورأی ولسوالیها، ریاست جمهوری و شورأی ولایتی مهم و ضروری است و از مردم خواسته تا برأی شرکت در آن ثبتنام کنند.
محمد محقق، معاون ریاست اجرأیی و رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان با خانوادهاش رفته ثبتنام کرده و از مردم خواسته برأی «تعیین سرنوشتشان سیلآسا در پروسههای انتخابات شرکت کنند.» او گفته که انتخابات یگانه راه دولتسازی قدرتمند و مردمی است و مردم با رفتن به مراکز ثبتنام رأیدهندگان و ثبتنامشان، در انتخابات و تعیین سرنوشت خود سهم بگیرند.
در همین حال سید حفیظالله هاشمی، عضو کمیسیون انتخابات افغانستان توقع دارد که همه به روند انتخابات احترام گذاشته و روند ثبتنام را کامیاب سازند. او گفت که اکثریت احزاب سیاسی رفته ثبتنام کردهاند و از مجموع کسانیکه تاکنون ثبتنام کرده، «طبعاً همه مردم عام نیستند بلکه به احزاب نیز وابستهاند.»
بیباوری مردم به روند انتخابات ناشی از تقلب گسترده در انتخابات 1393 ریاستجمهوری است. برخیها به این باور اند که حضور کمرنگ مردم در روند ثبتنام نیز ناشی از نگرانیهایی است که ریشه در گذشته دارد و آنان به این باور اند که بار دیگر به آرای آنان دستبرد زده شده و خیانت میشود.
از سوی دیگر جانسپکو، بازرس ویژهی امریکا برای بازسازی افغانستان دیروز در چهارمین کنفرانس سالانهی اتحادیهی اروپا پیرامون دریافت راهکارها برای مبارزه با فساد گفت که پولی که در این بخش ارسال شده، باید به هدفی که روان شده مصرف شود نه کمپاین انتخاباتی و کارهای غیرمشروع. او گفت که تعداد زیادی از مردم با قبول مشکلات زیاد به مراکز ثبتنام رأیدهندگان میروند و اگر سیستمهای انتخاباتی فاسد باشد قربانیهای این مردم هدر میرود و حکومت وحدت ملی در این مورد باید با فساد مبارزه کند.