نویسنده: امانوِل پریس
برگردان: نسیم ابراهیمی
منبع: خبرگزاری فرانسه
فروزان زن جوانی است که پدر و مادرش را در زمان جنگ از دست داده است. او با گریه میگوید که رویاهایم همه از بین رفتهاند. او میافزاید که اکنون حتا جرأت آن را ندارد که از پرورشگاهها دیدن نماید. جاهایی که برای نگهداشت و مراقبت از کودکان یتیم و بیشتر آسیبدیده میباشند؛ اما از شر فساد در امان نماندهاند.
کابل، پایتخت افغانستان، شهری است که طی 35 سال جنگهای خانمانسوز، بهشدت آسیب دیده است. در اینجا یک پرورشگاه خصوصی بهنام «روزنههای امید» از کودکان آسیب دیده و یتیم مراقبت میکند. این پرورشگاه، میزبان 12 کودک که اکثرشان معیوب هستند، میباشد. «پرورشگاه روزنههای امید» با بودجهی اندک از سوی تعدادی از نهادهای خارجی به هدف کمکرسانی به این کودکان آسیب دیده، تمویل مالی میشود.
فروزان، خانم 22 سالهای که مدت شش سال در پرورشگاه بوده است، بدون انکار از مشکلات موجود در پرورشگاه، میگوید: «اینها همه کودک اند. هیچکسی به فکر آنها نیست. آنها در جریان روز به کسی ضرورت دارند که ازشان مراقبت نماید». اکثر این کودکان قربانیانی هستند که خانوادههایشان را در جریان جنگ از دست دادهاند. او همچنان میگوید: «آنها همه رنجدیدهاند. از مشکلات روانی رنج میبرند. آن عده اقاربشان که بهجا ماندهاند، هیچکدام حاضر نیستند از آنها مراقبت و سرپرستی نمایند».
فروزان خودش نیز در سال 1990، در زمان جنگهای ویرانگر داخلی به اثر یک بمباردمان، پدر و مادرش را از دست داده است. او در آن زمان فقط شش ماه داشته است و در این حادثه یک پایش را از دست داده است. این خانم، با وجودی که از مشکلات جسمی و روحی رنج میبرد، با آنهم مصمم است که افراد همانند خود را کمک و دستگیری کند.
شمار پرورشگاههای دولتی روزبهروز کم میشود. به دلیل فساد روزافزون، به تعداد سی پرورشگاه دولتی از کار افتادهاند. کودکان یتیم میتوانند در این ساختمانهای کوچک، نسبت به ساختمانهای بزرگ دولتی بیشتر بهره ببرند. نمونهای از پرورشگاههای دولتی در «تهیهی مسکن» کابل است که در یک ساختمان کلان تقریبا مخروبه و بینظم، به تعداد 500 پسربچه 11 تا 18 ساله در آنجا زندگی مینمایند.
یتیمان دروغین
سید عبدالله هاشمی، مدیر این پرورشگاه دولتی در «تهیهی مسکن کابل» میگوید: کودکان ما گوشت، ماست و حداقل سهبار در هفته میوه میخورند و همچنان خوراک همهروزهی آنها برنج میباشد.
او اقرار میکند که هستند تعدادی از والدین که به دلیل روابطی که دارند، از این پرورشگاه برای تعلیم و آموزش کودکانشان بهره میبرند؛ در حالی که یتیمان واقعی از حداقل امکانات بهره میبرند. خانم فروزان با حالت خشمگین و انتقاد تند از این خانوادهها میگوید که آنها با وکیلان و وزیران ارتباط دارند. دولت باید غیر از یتیمان قانونی و مستحق، افراد دیگر را در این پرورشگاه نپذیرد.
پس از سقوط گروه طالبان در سال 2001، میلیاردها دالر در کشور بهخاطر فسادی که شایع است، حیفومیل شد. افغانستان کشوری است که از سوی سازمان شفافیت بینالمللی در ردهی چهارمین کشور فاسد جهان قرار گرفته است.
اشرف غنی، رییس جمهور جدید افغانستان زمانی که در ماه سپتامبر 2014 قدرت را بهدست گرفت، وعده داد که با پدیدهی فساد بهطور جدی مبارزه میکند؛ در حالی که در تمام ادارههای افغانستان فساد شایع است و هیچکسی در پی جلوگیری از آن نیست.
سمیع هاشمی، کارشناس حفظ و مراقبت کودکان که برای یونیسیف در کابل کار میکند، بدون و شرح و تفسیر بیشتر، بهطور خلاصه میگوید که پرورشگاهها برای آسیبپذیرترین کودکان خدمات ارائه نمیکنند. او همچنان بهطور غیرمستقیم به حیفومیل کمکها و بودجههای اختصاصی در نهادهای دولتی اشاره میکند. به باور وی، از 85 افغانی (چیزی بیشتر از 1 یورو) که روزانه برای غذای کودکان اختصاص داده شده است، تنها 50 افغانی آن در پرورشگاه به مصرف میرسد و باقیمانده به جیب تعدادی از مسئولان این پرورشگاه واریز میشود.
ضرورت به افراد صادق و امانتدار
سید عبدالله هاشمی با اعتراض به شیوهی کار در پرورشگاهها میگوید: «ما به افراد صادق و امانتدار ضرورت داریم که برای کودکان صادقانه کار نمایند، نه به اشخاص فاسد و آلوده».
آمارهایی که از سوی دولت ارائه شدهاند، نشان میدهند که تنها 12 درصد از تعداد 110000 کودک یتیم در کشور، از سهولت و خدمات پرورشگاهها بهره میبرند. اما آقای هاشمی نسبت به وضعیت خوشبین است. او میگوید که با حمایت جامعهی جهانی، شرایط زندگی در پرورشگاهها در این سالهای اخیر خیلی زیاد تغییر کرده است. ما امیدواریم که برای تمام این مشکلات یک راهحل پیدا کنیم، بهشمول فساد».
علاوه بر فساد، شک و تردیدهای دیگری نیز در مورد منابع مالی و عواید وجود دارند که برای آیندهی کودکان آسیبدیدهی افغانستان یک مشکل جدی را خلق مینمایند. این نگرانی زمانی افزایش مییابد که نیروهای جنگی ناتو افغانستان را ترک میکنند و پیشبینی شده است که یک کاهش بزرگ در کمکهای بینالمللی برای افغانستان در سالهای آینده رونما میشود.
کمکهای خارجی بخش اعظمی از بودجههای انکشافی افغانستان را تشکیل میدهند. دولت امریکا میگوید که از سال 2002 به اینسو، 104 میلیارد دالر را برای بازسازی، ساخت زیربناها و تقویهی نیروهای امنیتی افغانستان به مصرف رسانده است. با این وجود، جنگ در افغانستان پایان نیافته است و در این حالت، ضرورت بیشتر میرود که برای تجهیز نیروهای امنیتی، بازسازی و خدمات اجتماعی، به برنامههای کمکی افزوده شود. اما تا هنوز در خصوص خدمات اجتماعی و عامه، همانند پرورشگاهها، توجه نشده است و در محراق توجه نیز نبوده است.
«پرورشگاه روزنههای امید» امیدوار است که برای تداوم خدماتش، در آینده از حمایت دولت یا نهادهای امدادرسانی محلی بهرهمند شود.