پروژه‌ی استخراج نفت کشور متوقف شده و کارگران چینی آن کشور را ترک کرده‌اند. کم‌تر از یک سال پیش کار تولید نفت در شمال کشور آغاز گردید. یک مقام کشور و یک کارمند پروژه‌ی نفت گفته‌اند که این پروژه به دلیل نبود قرارداد ترانزیت به منظور پالایش نفت در منطقه، متوقف شده است. «شرکت ملی نفت چین»(CNPC) ، شرکای بین‌المللی آن و شرکت افغانی «نفت و گاز وطن» در ماه اکتوبر سال گذشته کار استخراج نفت را از حوزه‌ی آمودریا شروع کردند.
یک کارمند پروژه‌ی استخراج نفت به شرط فا‌ش نشدن نامش به خبرگزاری رویترز گفت که کار در محل تعطیل شده و 16 کارگر چینی افغانستان را ترک کرده‌اند. جلیل جمریانی، مدیر پالیسی در وزارت معادن افغانستان گفت که خروج کارکنان یک اقدام موقتی برای صرفه‌جویی در هزینه بوده است. او هم‌چنان یادآور شد که مذاکره برای توافق بر سر پالایش نفت در ازبکستان جریان دارد. جمریانی گفت: «ما منتظر یک توافق‌نامه‌ی ترانزیت با حکومت ازبکستان هستیم». این مقام حکومت افزود که به این منظور یک هیأت هفته‌ی آینده به ازبکستان سفر خواهد کرد.
این در حالی است که «شرکت ملی نفت چین» هفته‌ی گذشته گفت از مشکلات یا تأخیری که پروژه را متأثر بسازد، اطلاعی ندارد. پروژه‌ی مشترک استخراج نفت که در ماه دسامبر سال 2011 آغاز شد، اولین توافق‌نامه‌ی بین‌المللی تولید نفت افغانستان است که چندین دهه ادامه خواهد داشت. انتظار می‌رود که این پروژه در دو دهه‌ی آینده، میلیاردها دالر درآمد برای حکومت کشور داشته باشد.
شرایط دشوار
پروژه‌ی «آمو دریا» در ماه جون سال گذشته هنگامی با دشواری روبه‌رو شد که به گفت‌ی مقامات حکومت افغانستان در آن زمان، افراد وفادار به جنرال عبدالرشید دوستم به انجینیران چینی حمله کردند. پس از آن، اواخر سال گذشته چین موافقت کرد که 300 پولیس را برای حفاظت از منطقه‌ی استخراج نفت آموزش دهد.
برآورد می‌شود که حوزه‌ی آمودریا در شمال کشور بیش از 80 میلیون بیرل نفت خام ذخیره داشته باشد. علی‌رغم اخلال‌گری قابل توجه در اولین پروژه‌ی استخراج نفت و دیگر ذخایر کشور، کشورهای چین و هند تلاش می‌کنند تا در این زمینه از یک‌دیگر پیشی بگیرند.
افغانستان که با خشکی محاط است، دارای ذخایر سرشار طلا، مس، آهن، نفت، لیتیوم و خاک‌های کم‌یاب میباشد. لیتیوم و خاک‌های کم‌یاب در تولید تکنالوژی برتر به کار می‌روند. از هنگام آغاز پروژه‌ی آمودریا، سه شرکت بزرگ بین‌المللی دیگر برای به دست آوردن امتیاز یک ذخیره‌ی بزرگ‌تر نفتی تلاش می‌کنند. ذخیره‌ی بزرگ افغان-تاجیک که شش حوزه‌ی نفتی را شامل می‌شود، تقریبا 1.9 میلیارد بیرل نفت خام دارد. «دویچه‌وله»