کمیسیون انتخابات دیروز از احتمال تأخیر در برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی‌ها خبر داد. پیش از این، زمانی که کمیسیون جدید انتخابات به کارش آغاز کرد، ماه سرطان سال آینده را زمان برگزاری انتخابات پارلمانی تعیین کرده بود، اما اکنون اعضای کمیسیون انتخابات می‌گویند که به‌دلیل تأخیر در تعیین و تکمیل اعضای کمیسیون، آن‌ها نمی‌توانند انتخابات پارلمانی را در موعد مقرر آن برگزار کنند. اعلام این تأخیر در تقویم انتخابات پارلمانی برای کسی غافل‌گیرکننده نبود، چه این‌که بسیاری از ناظران آن را پیش‌بینی کرده بودند. آنچه که مایه‌ی نگرانی است، احتمال تکرار تأخیرهای پی‌درپی در تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی است.
رییس کمیسیون انتخابات دیروز در گفت‌وگویش با رسانه‌ها سه مرحله را به‌عنوان اولویت‌های کاری این کمیسیون عنوان کرد: 1- تکمیل روند استخدام در مرکز و ولایات کشور. 2- نهایی ساختن روند ارزیابی مراکز رأی‌دهی پس از تکمیل کار و بررسی کمیسیون شکایات انتخاباتی. 3- شروع آگاهی‌دهی برای مردم در مورد گرفتن تذکره و ثبت نام رأی‌دهندگان. وسیمه بادغیسی معاون عملیاتی کمیسیون انتخابات نیز در مورد ثبت نام رأی‌دهندگان گفت که احتمالاً 14 میلیون نفر واجدشرایط رأی‌دهی شناخته خواهند شد. از جهت دیگر، همان‌طور که اعضای کمیسیون انتخابات گفته‌اند، آماده شدن این کمیسیون برای برگزاری انتخابات، مستلزم شروع روند توزیع ده میلیون تذکره، تأمین امنیت مراکز رأی‌دهی و تعیین حوزه‌های رأی‌دهی نیز است. برآوردن این اهداف از مسوولیت‌های نهادهای دیگر دولتی، از جمله اداره‌ی مستقل ارگان‌های محلی، نهادهای امنیتی و اداره‌ی ثبت احوال نفوس کشور است. بر این مشکلات باید مسایل داخلی کمیسیون را نیز بیفزاییم، چه این‌که هنوز رییس دارالانشای کمیسیون انتخابات تعیین نشده است و این مسأله با توجه به انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1393، قطعاً با حساسیت‌ها و تأخیرهایی همراه خواهد بود.
تا شانزدهم سرطان سال آینده، زمان از قبل تعیین‌شده برای انتخابات پارلمانی، پنج ماه دیگر باقی است. مسایلی که کمیسیون در برابر برگزاری انتخابات پارلمانی برشمرده، به‌سادگی قابل حل نیست. هنوز مراکز رأی‌گیری مشخص نشده است و در صورت تشخیص حکومت باید آمادگی تأمین امنیت آن را داشته باشد. افزون بر آن، توزیع ده میلیون تذکره و تشخیص کسانی که از یک‌سو واجد شرایط رأی دادن را داشته باشند و تهیه‌ی فهرست رأی‌دهندگان کار ساده‌یی نیست. اداره‌ی ثبت احوال نفوس و کمیسیون انتخابات باید اطمینان یابند که تمام افراد واجدشرایط رأی‌دهی تذکره دارند و کسی قادر به سوءاستفاده از تذکره‌های مشابه دیگر نیست. سنجیدن تمهیدی برای تقویت شفافیت در انتخابات مرحله‌ی نهایی آمادگی برای برگزاری انتخابات پارلمانی است. بسیاری از مناطق کشور ناامن است و اداره‌ی ثبت احوال نفوس نیز به‌نظر نمی‌رسد که ظرفیت توزیع ده میلیون تذکره را در طول دو-سه ماه داشته باشد. پنج ماه برای انجام این کارها کم است.
پرسش نهایی این است که انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی‌ها چه وقت برگزار می‌شود. آیا کمیسیون انتخابات در سال آینده انتخابات را برگزار خواهد کرد؟ اگر دوباره انتخابات پارلمانی به تأخیر بیفتد، در سال 1398 انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی هم‌زمان برگزار خواهد شد؟ تمامی این سوال‌ها نشان‌دهنده‌ی نگرانی‌هایی است که درباره‌ی برگزاری انتخابات مطرح می‌شود. به‌نظر می‌رسد اگر انتخابات پارلمانی برای زمان زیادی به تأخیر بیفتد، بحران تازه‌یی خلق خواهد شد. در بحران احتمالی پیش‌رو، گروه‌های سیاسی‌یی که برای پارلمان و ریاست‌جمهوری رقابت می‌کنند، به جان هم خواهد افتاد. کمیسیون انتخابات در صورت رفتن به سمت چنین وضعیتی، توان مهار بحران و برگزاری انتخاباتی همه‌پذیر و شفاف را نخواهد داشت، چه این‌که در آن‌صورت رقابت بر سر کسب قدرت الزاماً در چارچوب انتخابات و قوانین دموکراتیک انجام نمی‌شود.
رفتن به چنین وضعیتی آرزوی هیچ شهروند افغانستان نیست و برای همین، کمیسیون انتخابات باید میان خلق بحرانی فراگیر و غیر قابل کنترل و برگزاری انتخابات هرچند با تأخیر اندک، یکی را برگزیند. انتخابات شفاف، راه‌حل نهایی بحران کنونی در کشور است.
