سرانجام پس از یک‌ونیم دهه مخفی ماندن و هفت ماه پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان در نشستی در ولایت لغمان در انظار عمومی ظاهر شد و گفت پیام‌آور صلح است و پس از این در کنار دولت افغانستان، برای آوردن صلح و افغانستان عاری از جنگ مبارزه می‌کند.
آقای حکمتیار که طی چند روز گذشته از جای نامعلومی به ولایت لغمان آمده است، قرار بود به روز جمعه در مسجد جامع مهترلام برای نماز جماعت اشتراک و در آن سخنرانی کند اما به دلایل نامعلومی یک روز پس از آن، شنبه نهم ثور، در جمعی از هوادارانش در برابر رسانه‌ها ظاهر شد و سخنرانی کرد.
وی گفت زمانی نیاز به جهاد بود اما اکنون افغانستان به صلح نیازمند است و او پس از این می‌خواهد برای افغانستان عاری از جنگ، در کنار دولت افغانستان با گروه‌های هراس‌افگن مبارزه کند.
وی از طالبان خواست از جنگ دست بردارند و برای ساختن افغانستان آباد و امن کمک کنند و دیگر قربانی «غرور و جهالت» نشوند زیرا جنگ‌شان بی‌معنا است و مشروعیت ندارد.
آقای حکمتیار افزود که اگر طالبان از جنگ دست بکشند، دوست او و اگر «برضد اسلام جنگ کنند، دشمن او است.»
به گفته‌ی وی طالبان از طریق جنگ و زور هیچ‌گاهی نمی‌توانند بالای افغان‌ها حکومت کنند زیرا افغان‌ها مردمی نیستند که به زور بالای‌شان حکومت شود.
آقای حکمتیار افزود افرادی که در مساجد مردم را می‌کشند، قابل بخشش نمی‌باشند. او گفت: «این‌گونه افراد را نمی‌توان بخشید که بر مردمی که در مسجد سر به سجده گذاشته‌اند، گلوله‌باری می‌کنند.»
رهبر حزب اسلامی همچنان گفت باید تعهد کنیم که برای انتقال قدرت بعد از این در افغانستان نه یک گلوله شلیک شود و نه یک قطره خون بر زمین بریزد و انتقال قدرت باید مطابق تصمیم نهایی و اکثریت مردم افغانستان انجام شود.
وی از هواداران و مجاهدین حزب‌اش خواست تا در تأمین امنیت تلاش بیشتر کنند.
گلبدین حکمتیار به دنبال توافق‌نامه‌ی صلح دولت افغانستان با حزب اسلامی که در ماه میزان سال گذشته میان او و رییس‌جمهور غنی به امضا رسید، به افغانستان آمده و قرار است بعد از این فعالیت‌های سیاسی‌اش را در افغانستان از سر بگیرد.
به دنبال امضای توافق‌نامه‌ی صلح، محمد اشرف غنی فرمانی را صادر کرد که در آن از دادستانی کل کشور خواسته شده بود ظرف مدت دو ماه مصونیت رهبر و اعضای حزب اسلامی را نسبت به اقدامات قبلی سیاسی و نظامی‌شان تأمین کند.
این فرمان که تاریخ 29 میزان به نشر رسید، همچنان گفته بود که «حزب اسلامی افغانستان مطابق با احکام قانون اساسی و سایر قوانین کشور از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار است و با رعایت قانون احزاب و سایر قوانین کشور به فعالیت سیاسی می‌پردازد.»
حکومت مقتدر مرکزی
رهبر حزب اسلامی افغانستان در این نشست ضمن سپاسگزاری از تلاش‌های جهانی در راستای تأمین صلح، تاکید کرد که بدون بیگانه‌ها در تفاهم باهم، تأمین صلح در کشور ممکن است. وی در سخنرانی خود وعده سپرد که برای ایجاد یک حکومت قوی مرکزی بدون گرفتن امتیازی تلاش خواهد کرد.
آقای حکمتیار گفت افغانستان در حال حاضر به یک حکومت مرکزی نیرومند ضرورت دارد و ایجاد «شرکت سهامی و تقسیم قدرت به ائتلاف‌ها» در افغانستان راه‌حل نیست. او گفت: «جای تأسف است که عده‌یی گمان می‌کنند که از این راه می‌توانند بر مشکلات فایق آیند.»
هرچند وی به فرد یا گروه خاصی اشاره نکرد اما گفت که در افغانستان شرایط به گونه‌ی خاص است و خودش برای ایجاد حکومت مرکزی با تمام جناح‌های حاضر بدون گرفتن امتیاز و هیچ‌گونه پیش‌شرط حاضر به همکاری است.
رهبر حزب اسلامی افغانستان همچنان خواهان ایجاد دولت و نهادهای انتخابی در تمام سطوح دولت و جامعه شد و گفت: «سلسله‌ی قیادت موروثی و تحمیلی پایان یابد.»
به گفته‌ی او باید به تصمیم ملت احترام گذاشته شود و هرکسی را، از ملا امام مسجد تا رییس‌جمهور در ارگ و رهبر در یک حزب، که مردم انتخاب کردند، به‌عنوان رهبر و رییس دولت پذیرفته شود.
گذشته را فراموش کنیم
گلبدین حکمتیار یکی از طرف‌های اصلی جنگ‌های داخلی پس از خروج شوروی سابق در افغانستان است. وی همچنان متهم به کشتار باشندگان کابل و «موشک‌باران کور» کابل از سوی نهادهای حقوق بشری است که در جنگ‌های تنظیم‌های جهادی از سال 1992 تا 1996 کشته شدند.
رهبر حزب اسلامی افغانستان در سخنرانی‌اش در لغمان اما گفت باید گذشته را فراموش کرد و باید باب تازه‌یی از دوستی و برادری باز شود. او گفت: «همه را به رفع رقابت‌های منفی دعوت می‌کنم.»
به گفته‌ی وی رقابت‌های منفی گذشته را تجربه کرده‌ایم ولی نتایج آن خونین بود و باید این رقابت‌ها را برای همیشه از بین ببریم.
آقای حکمتیار روز شنبه گفت افغانستان خانه‌ی مشترک همه مردم افغانستان است و باید فضایی را در افغانستان ایجاد کنیم که همه زیر یک چتر در افغانستان واحد زندگی کنند.
او گفت: «باید فضایی در افغانستان ایجاد کنیم که همه زیر یک چتر در افغانستان واحد و خانه‌ی مشترک همه افغان‌ها و همه‌ی اقوام و با حقوق مساوی و بدون ترس و بیم از همدیگر در فضایی مملو از عدالت و برادروار زندگی کنیم.»
آقای حکمتیار درحالی از «افغانستان خانه‌ی همه» سخن می‌گوید که در سال 1392 در پیام عیدی خود گفته بود که نیروهای خارجی در افغانستان اقلیت‌ها را حمایت نموده و تلاش دارند افغانستان را تجزیه کنند.
وی در آن زمان گفته بود «به‌میان آوردن نظام فدرالی، ایجاد فتنه به نام اقلیت و اکثریت، دادن سهم بزرگ به اقلیت‌ها در نیروهای امنیتی افغانستان، ساختن ولایت برای اقلیت‌ها و تعیین والی‌ها به خواست خود آن‌ها» از جمله‌ی تلاش‌های خارجی‌ها برای به‌هم زدن قدرت در دولت مرکزی است.
استقبال حکومت از آمدن حکمتیار
به دنبال حضور گلبدین حکمتیار در شهر مهترلام، ارگ ریاست‌جمهوری با نشر اعلامیه‌یی گفته است که از آمدن گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی استقبال می‌کند.
ارگ ریاست‌جمهوری گفته است مذاکرات موفقانه‌ی صلح بین‌الافغانی و آمدن آقای حکمتیار نمایانگر آن است که افغان‌ها برای حل معضلات و مشکلات خویش ظرفیت و توانایی این را دارند که از طریق صحبت و مذاکرات، راه‌حل‌های اساسی و مسالمت‌آمیز را دریابند.
به اعتقاد این اعلامیه، آمدن حکمتیار بالای تأمین صلح و ثبات، پیشرفت و انکشاف و سایر عرصه‌ها تاثیر قابل ملاحظه‌یی خواهد داشت زیرا آقای حکمتیار می‌خواهد مشترکاً با حکومت در عرصه‌های تأمین امنیت، ثبات و انکشاف کشور همکاری کند.
در همین حال عبدالله عبدالله، رییس اجراییه‌ی حکومت وحدت ملی نیز می‌گوید از این‌که رهبر حزب اسلامی به ندای صلح دولت افغانستان لبیک گفته، خوشحال است و ابراز امیدواری می‌کند تا این اقدام نمونه‌یی برای همه باشد.
به دنبال امضای توافق‌نامه‌ی صلح میان دولت افغانستان و حزب اسلامی به تاریخ 1 میزان سال گذشته، نهادهای مدافع حقوق بشر واکنش نشان داده و امضای این توافق‌نامه را بی‌حرمتی به قربانیان جنایات جنگی و نقض حقوق بشر خواندند.
دیده‌بان حقوق بشر گفته بود که «بازگشت گلبدین حکمتیار، یکی از بدنام‌ترین مظنون جنایات جنگی افغانستان، فرهنگ معافیت از مجازات در این کشور را تقویت می‌دهد.»
از سویی هم به‌دنبال امضای این توافق‌نامه، سازمان ملل متحد به درخواست افغانستان نام گلبدین حکمتیار را از فهرست سیاه این سازمان حذف کرد.
گلبدین حکمتیار متولد عقرب سال 1326 هجری شمسی در ولایت قندوز است. وی در سال 1349 عضو گروه «جوانان مسلمان» شد و برای یک سال تا 1352 زندانی بود. پس از کودتای محمد داوود خان به پاکستان فرار کرد و پس از کودتای ثور 1357، با کمک حکومت پاکستان حملات چریکی را علیه دولت به رهبری حزب دموکراتیک خلق آغاز کرد. در سال 1358 حزب اسلامی را تاسیس کرد و در زمان جهاد بیشترین کمک‌های خارجی را دریافت می‌کرد.
پس از خروج شوروی، حکمتیار چند بار تلاش کرد قدرت را به دست بگیرد اما ناکام ماند. وی پیش از آمدن طالبان به کابل، به‌عنوان نخست‌وزیر وارد کابل شد و پس از سقوط کابل به‌دست طالبان به ایران فرار کرد.
پس از رویکار آمدن حکومت جدید به رهبری حامد کرزی، وی ایران را ترک کرد و از آن زمان تاکنون در مکان نامعلومی به سر می‌برد. حزب اسلامی بعد از استقرار دولت جدید درگیر جنگ با نیروهای خارجی و افغان شد.
در آن زمان امریکا برای سر وی 25 میلیون دالر جایزه تعیین کرد و سرانجام پس از سال‌ها مذاکره میان دولت و حزب اسلامی، دو طرف در ماه میزان سال گذشته توافق‌نامه‌ی صلح را امضا کردند. اکنون قرار است پس از بیست سال، وی دوباره به کابل برگردد.