در قدم اول، بهترین راه و روش برای ایجاد تمرکز، رفع عوامل مشکل آفرین و مخل که باعث حواس پرتی انسان شده و تمرکز را به هم می¬زند، می¬باشد. مفیدترین، بهترین، عاقلانه ترین و ضروری ترین راه برای مبارزه با آن همین راه خواهد بود. زیرا اگر بخواهیم مشکل را حل نماییم، باید به صورت اصولی، ریشه‌ای و برای همیشه و دایمی، حل نماییم، وگرنه حل موقت و مقطعی آن، راه حل نیست بلکه حتا می‌تواند منجر به تقویت آن مشکل شود.
در قدم دوم، با تمرینات زیر می¬توان در کلیت کار، با حواس پرتی مبارزه کرده و نوعی تمرکز ایجاد کرد ولی حتا با انجام تمرینات ذکر شده هم به تنهایی نمی¬توان امیدی به تمرکز کامل داشت، مگر این‌که در انجام هر کاری عوامل مشکل زا را از ریشه بر کند و به دور انداخت.
تمرین اول:
نقطه‌ای سیاه به قطر حدود نیم سانتی متر را به روی مقوایی بکشید و آن را در برابر خود، روی دیوار، یا کف اتاق قرار دهید. آنگاه راحت بنشینید و آهسته نفس بکشید و بدون این‌که چشم برهم بگذارید، به آن نقطه خیره شوید. در اوایل دو یا سه دقیقه صرف این تمرین کنید. اندک اندک به مدت آن بیافزایید و در آخر هفته اول به مدت 5 دقیقه برسانید. هرگاه مدت این تمرین به 20 دقیقه رسید، تمرکز شما به اوج خود رسیده است.
تمرین دوم:
هر روز به مدت 5 تا 10 دقیقه و به مدت یک ماه، به یک شاخه گل فکر کنید. هر بار که فکرتان منحرف شد، فورا به جای اول برگردید و ادامه بدهید. تا 5 یا 10 دقیقه.
تمرین سوم:
در زمان مشخص و معین هر شب به مدت 10 دقیقه و تا یک ماه به یک موضوع ویژه (هر 4 تا 5 شب به یک تصویر یا موضوع ثابت و در اوایل مورد علاقه) فکر کنید. بعد ار تکراری شدن و عدم ایجاد انگیزه، تصویر یا موضوع را عوض کنید و دقیقا مانند تمرین دوم عمل نمایید.
تمرین چهارم:
تمرین چهارم را می¬توانید به صورت بسیار عینی انجام دهید، مثلا سیبی را جلویتان بگذارید و مدت ده دقیقه به آن نگاه کنید و در مورد آن فکر کنید.
تمرین پنجم:
همان تصویر یا ماده تمرین چهارم را با چشم بسته دیده و به آن فکر کنید. آرام بنشینید و به صورت ذهنی به تصویر مورد علاقه‌ی توجه کنید. اگر انحراف پیدا کردید، به آن برگردید.
تمرین ششم:
می‌توانید به معانی و مفهوم کلماتی که بار معنایی دارند، فکر کنید و آن را به صورت مشخص، منظم و مرتب به تصویر بکشید.
عوامل تداعی کننده
تداعی به هر محرکی که یک وضعیت فیزیولوژی یا عاطفی خاص را برانگیزد، گفته می¬شود. این انگیزش می-تواند منظره، صدا، احساس، مزه یا بو باشد. مثلا یک لحن خاص می¬تواند در یک لحظه خاطره با شکوهی را به ذهن شما بیاورد و یا نام، تصویر، لباس و … این حالت به صورت غیر ارادی رخ می¬دهد و باعث می¬شود انسان قوی یا ضعیف شود، بترسد یا شاد شود و… این تداعی کننده‌ها وارد ذهن شده و بخش اعظم زندگی را به صورت ناخودآگاه (فراهشیار) به خود مشغول می¬کند.
برای استفاده از این عوامل، باید تجربه‌ای را که سابقا در انسان حس اطمینان به وجود آوده است، به یاد آورد و وضعیت مطلوب را در نظر گرفت. هر چه تجربه قوی تر و زنده تر باشد، تأثیر آن نیز قوی و زنده خواهد بود. با تلقین و تکرار آن در زمان آلفا، می¬توان آن را به یک عامل مهم تداعی کننده تبدیل کرده و از آن به صورت‌های مختلف و خصوصا برای رسیدن به آرامش و دستیابی به موفقیت استفاده کرد.
مراحل انتخاب تداعی کننده
1- مکان آرامی را انتخاب کنید و مجال کافی داشته باشید.
2- حالت یا احساس خوشایندی را انتخاب کنید که تجربه کرده باشید.
3- عامل تداعی کننده‌ای را انتخاب کنید که بتوانید در هر شرایطی از آن استفاده کنید.
4- خاطره مطلوبی را به یاد آورید. با آن به صورت زنده و عینی ارتباط برقرار کنید.
5- آن را شدید و قوی کنید.
6- در زمان رسیدن به نقطه اوج، تداعی کننده خود را آزاد کنید.
7- به موضوع دیگری فکر کنید. تداعی کننده را تحریک کنید، آیا همان حالت دهنی تجربه شده را به ذهن می¬آورد؟
8- این روش را چند بار تکرار و تمرین کنید.
9- روز بعد، آن را مجددا تکرار کنید.
10- این فرآیند را شرطی کنید.
از کتاب «سی راز خوشبختی» حسین رهیاب