منبع: Peopledaily
برگردان: حمید مهدوی
نظر به گفتههای شهروندان کابل، انتخابات ریاست جمهوری سال آینده به چنددلیل در زمینهی رشد دموکراسی اهمیت حیاتی دارد. از آنجایی که قدرت در افغانستان متمرکز است و رییس جمهور از قدرت زیادی در این کشور برخوردار و تصامیم نهایی توسط رییس جمهور اتخاذ میگردد، پس خیلیها میخواهند که این قدرت را بدست بیاورند.
بربنیاد قانون اساسی افغانستان، رییس جمهور حق وتوی قوانین را دارد (رای مخالف دادن و رد کردن)، در حالات اضطراری میتواند پارلمان کشور را منحل اعلان کند، تمام اعضای کابینه را تعیین میکند و نهایتا این که والیهای 34 ولایت افغانستان را تعیین میکند که همهی این والیها به رییس جمهور گزارش میدهند.
پس این قدرت متمرکز که به رییس جمهور اختیارات فروانی میدهد، بسیاریها را وسوسه میکند تا در راستای در اختیار گرفتن آن هرچه در توان دارند را به خرچ دهند.
اکنون حامد کرزی که برای دو دوره رییس جمهور بوده است، تعهد کرده است که از قدرت کنارهگیری میکند و در زمینهی انتقال قدرت به شکل دموکراتیک تلاش خواهد کرد و اکنون افغانها بهاین میاندیشند که به چه کسی به عنوان رییس جمهور آیندهیشان رای دهند.
…….
از صحبتها پیداست که جامع بودن، عمومیت داشتن، اعتبار نامزدها، شفافیت در جریان انتخابات و قابل قبول بودن نتیجهی انتخابات از چالشهای اساسیاند که انتخابات سال آیندهی ریاست جمهوری در کشور با آن مواجه است.
از آنجایی که در بسیاری مناطق کشور جنگ با مخالفان مسلح دولت ادامه دارد، مسئلهی جامع بودن انتخابات مطرح میشود. طالبان که با آغاز گفتوگوهای صلح در دوحه موافقت کرده بودند، هنوز تأیید نکردهاند که آیا در انتخابات آیندهی ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد یا خیر؟
با وجود جدیت مردم برای رفتن به پای صندوقهای رای، به نظر میرسد اگر طالبان شرکت در انتخابات را رد کنند، انتخابات با چالشهای جدی امنیتی، بهخصوص در مناطق دورافتاده، مواجه خواهد شد. مشکل دیگری که انتخابات ریاست جمهوری با آن مواجه خواهد بود، عدم موجودیت نامزد مورد نظر مردم در انتخابات است.
نامهای مختلف از قبیل وزیران پیشین دولت کرزی، برادر بزرگتر آقای کرزی و نام بعضی از افغانهای خارج از کشور در جمله نامزدهای احتمالی انتخابات آیندهی ریاست جمهوری قرار دارد. بعضیها از این هم پا فراتر گذاشته و آقای کرزی را متهم میکنند که در صدد تمدید حکومتش در افغانستان است.
شفافیت در جریان انتخابات و دایر نمودن یک انتخابات آزاد و عادلانه چالشهای اساسی فراروی انتخابات آیندهی ریاست جمهوری است. با وجودی که قانون جدید انتخابات به بعضی از چالشهای پرداخته است، افغانها هنوز نگران تکرار سناریوی انتخابات سال 2010 است. در این انتخابات تمام طرفهای درگیر در انتخابات تقلب گسترده در جریان انتخابات را پذیرفتند.
وژمه سادات، دانشجوی افغان در دانشگاه یل که فعلا روی برنامههای توسعهی اقتصادی در افغانستان کار میکند، میگوید که در نتیجهی تقلب در جریان انتخابات و فرهنگ ضعیف پذیرش شکست سیاسی در جریان انتخابات، ثبات سیاسی در افغانستان به مخاطره مواجه میشود که در نتیجهی آن کشور از حرکت به سوی توسعه و شکوفایی اقتصادی باز خواهد ماند.
گرچند در طول تاریخ افغانستان و بهخصوص در فرهنگ سیاسی جدید، کسی به تغییراتی که مطابق به میل و خواستههایش نباشد، احترام نمیگذارد. از آنجایی که انتخابات آیندهی افغانستان در شرایط مساعدی برگزار نمیگردد، پذیرش نتیجهی انتخابات به مراتب جنجالیتر خواهد بود.
اگر انتخابات آیندهی افغانستان به درستی مدیریت نشود، اصطکاک شدیدی را به میان خواهد آورد. تنازع بر سر قدرت ناشی از سو مدیریت روند انتخابات شرایط دشواری را در سالهای پس از 2014 ایجاد خواهد کرد.
به هرصورت، آقای کرزی با دایر نمودن یک انتخابات آزاد و عادله که مورد قبول تمام جوانب درگیر واقع شود و با انتقال دموکراتیک قدرت به رییس جمهور آیندهی افغانستان تاریخچهی بیسابقه و بینظیری را به نام خود ثبت خواهد کرد. این که آیا این اتفاق خواهد افتاد، سوالی است که سال آینده پاسخ داده خواهد شد.